ISSN: 2241-4665

Αρχική σελίδα περιοδικού C.V.P. Παιδαγωγικής & Εκπαίδευσης

Σύντομη βιογραφία του συγγραφέα

Κριτικές του άρθρου

21 Μαρτίου 2022

«ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ: ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ»

ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Μπομπέτσης Γεώργιος,

Διευθυντής 4ου Δημοτικού Σχολείου Άργους,

Med στην Ηγεσία & Διοίκηση της Εκπαίδευσης

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ.. 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. 3

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. 4

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ.. 6

ΣΤΑΣΕΙΣ - ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΤΠΕ.. 6

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ.. 7

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 7

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ.. 9

ΔΕΙΓΜΑ -ΛΟΓΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ……………………………………….………..

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ.. 10

ΣΧΕΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΕ ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ. 11

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ.. 11

ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.. 12

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. 13

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ.. 13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ. 13

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ.. 14

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.. 18

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Κύριος στόχος του άρθρου αυτού είναι να παρουσιάσει τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών και μέσων επικοινωνίας στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και να εντοπίσει προσεγγιστικά τις επιπτώσεις και μεταβολές που επέρχονται από την εισαγωγή και χρήση των νέων αυτών τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, αναδεικνύοντας τόσο τη θετική, όσο και την αρνητική τους όψη, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η διερεύνηση των επιπτώσεων και η εύρεση των κατάλληλων διδακτικών και παιδαγωγικών αρχών και μεθοδολογιών με απώτερο σκοπό τη βελτίωση και προαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη συμβολή των νέων τεχνολογιών. Σκοπός, επίσης, είναι να καταγράψει τις απόψεις των εκπαιδευτικών και να δει τις επιμορφωτικές τους ανάγκες, γιατί οι ίδιοι διαδραματίζουν έναν καθοριστικό ρόλο μέσα στο εκπαιδευτικό πλαίσιο και υλοποιούν σε μεγάλο βαθμό τις στοχεύσεις του εκπαιδευτικού συστήματος, για την εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτούνται στη σύγχρονη εποχή. Η ραγδαία ανάπτυξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), η ταχεία διείσδυσή τους σε κάθε κοινωνική δραστηριότητα, τα εργαλεία και οι δυνατότητες που παρέχουν για αποτελεσματική διδασκαλία, οδηγούν όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στη σταδιακή τους ένταξη στην εκπαιδευτική διαδικασία. Συνεπώς, τίθεται το ζήτημα της αποτελεσματικής ενσωμάτωσης των ΤΠΕ και των παραγόντων που συντελούν σε αυτή. Πέραν των άλλων παραγόντων η υποστήριξή των εκπαιδευτικών θεωρείται από τους σημαντικότερους παράγοντες για την αξιοποίηση των ΤΠΕ (E-learning Nordic, 2006). Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να καταγράψει τις απόψεις των εκπαιδευτικών και να δει τις επιμορφωτικές τους ανάγκες. Ειδικότερα θα γίνει προσπάθεια να απαντηθούν τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

α) Ποιες είναι οι θέσεις - στάσεις που επηρεάζουν τους εκπαιδευτικούς, ώστε να εμπιστευτούν ή όχι τις Νέες Τεχνολογίες και

β) Ποια η συσχέτιση ανάμεσα στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην ένταξη των Τ.Π.Ε στο διδακτικό τους έργο.

SUMMARY

The main purpose of this article is to present the possibilities of new technologies and media in the educational process, as well as to approximately identify the effects and changes resulting from the introduction and use of these new technologies in the educational process, highlighting both the positive, as well as their negative side, so that it is possible to investigate the effects and find the appropriate teaching and pedagogical principles and methodologies with the ultimate goal of improving and promoting the educational process with the contribution of new technologies.

The aim is also to record the views of teachers and to see their training needs, because they themselves play a key role in the educational context and largely implement the goals of the education system, for the introduction of ICT in education and developing the skills required in modern times. The rapid development of Information and Communication Technologies (ICT), their rapid penetration into every social activity, the tools and opportunities they provide for effective teaching, lead all educational systems to their gradual integration into the educational process. Therefore, the question arises of the effective integration of ICT and the factors that contribute to it. In addition to other factors, teacher support is considered one of the most important factors for the use of ICT (E-learning Nordic, 2006). The purpose of this paper is to record the views of teachers and see their training needs. In particular, an effort will be made to answer the following research questions:

a) What are the positions - attitudes that influence teachers to trust or not the New Technologies and

b) What is the correlation between the training of teachers in the integration of ICT in their teaching work.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ραγδαία ανάπτυξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), η ταχεία διείσδυσή τους σε κάθε κοινωνική δραστηριότητα, τα εργαλεία και οι δυνατότητες που παρέχουν για αποτελεσματική διδασκαλία, οδηγούν όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στη σταδιακή τους ένταξη στην εκπαιδευτική διαδικασία. Συνεπώς, τίθεται το ζήτημα της αποτελεσματικής ενσωμάτωσης των ΤΠΕ και των παραγόντων που συντελούν σε αυτή. Πέραν των άλλων παραγόντων η υποστήριξή των εκπαιδευτικών θεωρείται από τους σημαντικότερους παράγοντες για την αξιοποίηση των ΤΠΕ (E-learning Nordic, 2006). Σημαντικοί, επίσης, παράγοντες είναι οι προσωπικές στάσεις και αντιλήψεις των ίδιων των εκπαιδευτικών (Shiller, 2003) και η κουλτούρα που επικρατεί στη σχολική μονάδα απέναντι στη χρήση των ΤΠΕ (Αργύρης, 2002).

Η εποχή μας, λοιπόν, χαρακτηρίζεται από τη ραγδαία ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας. Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) επιφέρουν επαναστατικές αλλαγές σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας (Εμβαλωτής & Τζιμογιάννης, 1999), δημιουργώντας νέα δεδομένα και ανάγκες στις κοινωνίες. Όπως είναι φυσικό η εκπαίδευση δε θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη από τις αλλαγές αυτές. Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι μια καινοτομία (Γκούφας, 2007), που οδηγεί στη μετεξέλιξη των εκπαιδευτικών πρακτικών (ΚΕΕ, 2009) αλλά και απαιτεί σημαντικές αλλαγές στη γνώση, στις στάσεις, στις τεχνικές και στη συμπεριφορά των εκπαιδευτικών που καλούνται να τις αξιοποιήσουν στην εκπαιδευτική πράξη (Passel & Samways, 1997).

Όπως επισημαίνουν οι Καψάλης & Νήμα (2002), χρειάζεται να αλλάξει ο τρόπος οικοδόμησης της γνώσης. Σκοπός είναι να ξεφύγουμε από την παραδοσιακή διδασκαλία και να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων λαμβάνοντας υπόψη το κοινωνικό τους περιβάλλον, καθώς και την κουλτούρα των σχολικών μονάδων. Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) κατέχουν πλέον, κυρίαρχο ρόλο στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία (Ράπτης & Ράπτη, 2002). Τα νέα δεδομένα επιβάλλουν στην εκπαίδευση την αλλαγή του περιεχομένου και των στοχεύσεων του σχολείου (Γιαβρίμης κα., 2009).

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να καταγράψει τις απόψεις των εκπαιδευτικών και να δει τις επιμορφωτικές τους ανάγκες. Ειδικότερα θα γίνει προσπάθεια να απαντηθούν τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα:

α) Ποιες είναι οι θέσεις - στάσεις που επηρεάζουν τους εκπαιδευτικούς, ώστε να εμπιστευτούν ή όχι τις Νέες Τεχνολογίες και

β) Ποια η συσχέτιση ανάμεσα στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην ένταξη των Τ.Π.Ε στο διδακτικό τους έργο.

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

A. ΤΠΕ: Ως Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών ( ΤΠΕ ) εννοούμε τις μεθόδους, τις εφαρμογές και τα προϊόντα της σύγχρονης επιστήμης και τεχνολογίας, που αφορούν στη συγκέντρωση και ηλεκτρονική κωδικοποίηση, επεξεργασία, ταξινόμηση, επιλεκτική και συνδυαστική ανάσυρση, διακίνηση και διάχυση, γνωστοποίηση και μελέτη της όποιας πληροφορίας σε κάθε της μορφή (μέσο), ήτοι κειμένου, αριθμού, γραφήματος, ήχου, εικόνας, βίντεο (Παπασταματίου, 2010).

B. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ: Επιμόρφωση σημαίνει απόκτηση περαιτέρω δεξιοτήτων και γνώσεων, οι οποίες έχουν πρακτική εφαρμογή, πρέπει όμως πάντα να γίνεται σε επιστημονική βάση. Πρόκειται δηλαδή για συμπλήρωση και βελτίωση των γνωστικών αποσκευών. Αφορά δε το σύνολο των εκπαιδευτικών. Επιμόρφωση είναι το σύνολο των μέτρων και των δραστηριοτήτων που υιοθετούνται και εφαρμόζονται με πρωταρχικό ή αποκλειστικό σκοπό τη βελτίωση και παραπέρα ανάπτυξη των ακαδημαϊκών ή πρακτικών και προσωπικών ή επαγγελματικών γνώσεων, δεξιοτήτων, ικανοτήτων και ενδιαφερόντων των εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια της θητείας τους (E. Henderson, 1978).

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

ΤΩΝ ΕΚΠ/ΩΝ

ΣΤΙΣ Τ.Π.Ε

ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ

ΦΥΛΟ

ΗΛΙΚΙΑ

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ

ΕΚΠ/ΩΝ

ΓΙΑ ΤΙΣ Τ.Π.Ε

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΣΤΑΣΕΙΣ - ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΤΠΕ

Ορίζεται ως «στάση» η γενική αξιολόγηση ή το αίσθημα ευμενούς ή δυσμενούς διάθεσης ενός προσώπου απέναντι στις ΤΠΕ ή σε συγκεκριμένες δραστηριότητες με τη χρήση ΤΠΕ (Σιώζος κ.α., 2004). Οι απόψεις αφορούν στην εκτίμηση ενός προσώπου για την πιθανότητα αλήθειας μιας πρότασης. Οι στάσεις αφορούν δηλαδή στη σχέση των προσώπων με τις ΤΠΕ, ενώ οι απόψεις στις γενικότερες πεποιθήσεις τους για αυτές. Σύμφωνα με τη θεωρία της αιτιολογημένης Δράσης (Theory of Reasoned Action- TRA) (Ajzen, 1980), oι απόψεις και οι στάσεις καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά. Πολλοί εκπαιδευτικοί έχουν θετικές στάσεις για τις ΤΠΕ, αλλά δε θεωρούν ότι είναι επαρκώς προετοιμασμένοι, ώστε να διδάξουν µε χρήση τεχνολογικών εργαλείων (Ropp, 1999).

Οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι η χρήση των νέων τεχνολογιών είναι «ενισχυτική της διδασκαλίας» και «συμπληρωματική» και δεν ενσωματώνεται στο «κανονικό μάθημα». Αμφιταλαντεύονται σχετικά με τα λεγόμενα μαθητοκεντρικά μοντέλα διδασκαλίας, από την άλλη, πιστεύουν ότι ο εκπαιδευτικός πρέπει να έχει τον απόλυτο έλεγχο του περιεχομένου (δασκαλοκεντρικό μοντέλο) (Διαμαντάκη Κ., Ντάβου Μ., Πανούσης Γ., 2001).

Γενικότερα, οι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζουν την ωφελιμότητα των νέων τεχνολογιών, αλλά φοβούνται για τη μείωση του κύρους τους και για την υποβάθμιση της επικοινωνίας μέσα στη σχολική τάξη. (Διαμαντάκη Κ., Ντάβου Μ., Πανούσης Γ., 2001).

Τα τελευταία κυρίως χρόνια έχουν αναπτυχθεί πολλά εργαλεία µε στόχο την καταγραφή των στάσεων σχετικά µε τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση (π.χ. Rosen & Weil, 1995; Levine & Donitsa-Schmidt, 1998; Ropp, 1999; Evans-Jennings & Okwuegbuzie, 2001). Τα περισσότερα απ’ αυτά έχουν αναδείξει τέσσερις άμεσα συσχετιζόμενες διαστάσεις-παραμέτρους: Φόβος ή επιφυλακτικότητα, αυτοεκτίμηση κι εμπιστοσύνη, επιθυμία κι ευχαρίστηση και αντιλήψεις σχετικά µε την αξία και τη χρησιμότητα των ΤΠΕ στην εκπαίδευση.

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Η Διεθνής Κοινότητα για την Τεχνολογία στην Εκπαίδευση έχει θεσπίσει έξι γενικά κριτήρια που αφορούν: την τεχνική ικανότητα, την προετοιμασία, την εφαρμογή, την αξιολόγηση του υποστηρικτικού υλικού μάθησης, την αξιολόγηση των αποτελεσματικών παιδαγωγικών στρατηγικών και την αξιολόγηση των διδακτικών πρακτικών. (Βρασίδας, Ζεμπίλας, Πέτρου 2005)

Σύμφωνα με διάφορους ερευνητές που ασχολήθηκαν με την επιμόρφωση εκπαιδευτικών (Ξωχέλλης 2002, Κασσωτάκης 2002, Μαυρογιώργος 1989), για να είναι επιτυχές το αποτέλεσμα της επιμόρφωσης, καλό θα ήταν τα επιμορφωτικά προγράμματα να σχεδιάζονται έτσι ώστε να ανταποκρίνονται στα εξής: να είναι μικρής διάρκειας και επαναλαμβανόμενα, να έχουν στενή επαφή με την εκπαιδευτική έρευνα και άμεση επαφή με την σχολική πράξη, να απαντούν σε διαπιστωμένες ανάγκες των εκπαιδευτικών, να περιλαμβάνουν ποικίλες επιμορφωτικές δραστηριότητες και να απευθύνονται σε μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών. Πρέπει επίσης να είναι αποκεντρωμένα, να χρησιμοποιούνται μέθοδοι εκπαίδευσης ενήλικων προσαρμοσμένες σε εκπαιδευτικούς, να παρέχονται από διάφορους φορείς, να αξιολογούνται με στόχο τη συνεχή βελτίωση και κάλυψη των νέων αναγκών που παρουσιάζονται και να είναι προσανατολισμένα προς το μέλλον.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Όλες οι απόψεις των εκπαιδευτικών θετικές κι αρνητικές, είναι απολύτως απαραίτητες στη συγκεκριμένη έρευνα. Πρέπει να υπάρξει γνώση για το αν υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που αποτρέπουν τους εκπαιδευτικούς απ’ το να παρακολουθήσουν τα επιμορφωτικά σεμινάρια και να δούμε και τη δυναμική αυτών των επιμορφώσεων, αν τους βοήθησαν στο διδακτικό τους έργο κι αν μπόρεσαν να προσφέρουν κάτι παραπάνω στους μαθητές τους. Επίσης, εκτός από τον εκπαιδευτικό της πληροφορικής, άλλοι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν το υλικό που χρειάζονται για να κάνουν μάθημα μ’ έναν υπολογιστή ή να χειρίζονται λογισμικά προγράμματα και το υλικό που υπάρχει διαθέσιμο, και πώς μ’ αυτό θ’ αλλάξουν τον εγκαθιδρυμένο τρόπο διδασκαλίας τους μέσα στην τάξη; Τι θα πρότειναν ο καθένας από τους ερωτηθέντες; Θέλουμε να διαπιστώσουμε αν γνωρίζουν. Για την έρευνα, θα δοθούν ερωτηματολόγια σ’ όλους τους εκπαιδευτικούς που έχουν ή δεν έχουν παρακολουθήσει προγράμματα επιμόρφωσης.

Έτσι, τελικά, είναι δυνατόν να προκύψει η σχέση που μπορεί να έχει η επιμόρφωση με την εισαγωγή των ΤΠΕ στα σχολεία, όχι σαν ένα ακόμα άχρηστο μηχάνημα, αλλά σαν ένα πραγματικό βοηθητικό εργαλείο στο διδακτικό έργο κάθε εκπαιδευτικού.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Είναι απαραίτητο στην αρχή και οπωσδήποτε πριν αναλυθεί η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί, να υπενθυμιστούν τα ερευνητικά ερωτήματα.

Νέες τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών στην εκπαίδευση.

Α) Ποιες είναι οι θέσεις-στάσεις που επηρεάζουν τους εκπαιδευτικούς, ώστε να εμπιστευτούν ή όχι τις Νέες Τεχνολογίες;

Β) Ποια η συσχέτιση ανάμεσα στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην ένταξη των Τ.Π.Ε στο διδακτικό τους έργο;

Το ποιες τεχνικές και ποιες μέθοδοι θα χρησιμοποιηθούν σε μια έρευνα σχετίζεται με τη θεματολογία της έρευνας, το τι θέλει να διερευνήσει κανείς και σε ποιο βάθος, αλλά και από το πλήθος των στοιχείων τα οποία βρίσκονται στη διάθεσή του (παλαιότερες έρευνες, βιβλιογραφία, κ.λ.π.).

Ως μεθοδολογικό εργαλείο για την έρευνα αλλά και την απάντηση στα ερωτήματα, θα χρησιμοποιηθεί η ποσοτική έρευνα και θα συνταχτεί ερωτηματολόγιο. Στους εκπαιδευτικούς των σχολείων που θα επιλεχθούν θα σταλούν ερωτηματολόγια. Ο αριθμός των ερωτηματολογίων που αποφασίστηκε να αποσταλούν είναι 550 και θα κατανεμηθούν σε 45-50 σχολικές μονάδες. Από τις σχολικές αυτές μονάδες, στόχος θα είναι να συγκεντρωθούν τουλάχιστον 170-180 ερωτηματολόγια εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή ο αριθμός τους να ανέρχεται στο ένα τρίτο αυτών που θα αποσταλούν.

Η μεθοδολογική αυτή επιλογή θα γίνει, ώστε μετά τον έλεγχο πληρότητας και εγκυρότητας των ερωτηματολογίων που θα επιστραφούν, να δημιουργηθεί ένα τελικό δείγμα του οποίου το μέγεθος θα επιτρέπει τη στατιστική ανάλυση που θα έχει προβλεφθεί για να απαντήσει στα ερωτήματα της έρευνας. Ο στόχος αυτός μάλλον είναι ρεαλιστικός, σύμφωνα πάντα, με την ερευνητική εμπειρία από την εφαρμογή αντίστοιχων τεχνικών δειγματοληψίας.

Το ερωτηματολόγιο θα συνοδευτεί από ενημερωτική επιστολή για το αντικείμενο και τους στόχους της έρευνας και θα σχεδιαστεί ώστε να είναι απλό, σύντομο και ευανάγνωστο, ώστε να μην απαιτούνται επιπλέον διευκρινίσεις για τη συμπλήρωσή του. Τέλος θα καταβληθεί προσπάθεια να εξασφαλισθεί η συναίνεση και να κινητοποιηθεί το ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών, ώστε οι απαντήσεις τους να αντικατοπτρίζουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις προς διερεύνηση προσωπικές τους απόψεις. Θα ήταν προτιμότερο να δοθεί πρώτα το ερωτηματολόγιο σε συναδέλφους του σχολείου, γιατί αυτό θα βοηθούσε να διαπιστωθεί καλύτερα, αν οι ερωτήσεις είναι κατανοητές και εξασφαλίζουν το σκοπό και το στόχο της έρευνας.

ΔΕΙΓΜΑ - ΛΟΓΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

Ξεκινώντας την ποσοτική έρευνα, προσδιορίζεται ο πληθυσμός ο οποίος αφορά τη συγκεκριμένη έρευνα και στη συνέχεια καθορίζεται το δείγμα βάσει των στόχων της έρευνας.

Ο πληθυσμός για τη συγκεκριμένη έρευνα θα είναι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι υπηρετούν σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια της περιοχής της Αργολίδας την τρέχουσα σχολική χρονιά. Στην έρευνα δεν θα συμπεριληφθούν τα ειδικά Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια (Μουσικά, κλπ), λόγω της ιδιομορφίας και της ποικιλίας που παρουσιάζουν οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται σ’ αυτά, τόσο από άποψη ειδικοτήτων όσο και από άποψη τίτλων σπουδών και επαγγελματικής εμπειρίας. Βασικός στόχος της έρευνας θα είναι η καταγραφή των απόψεων των εκπαιδευτικών με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου και η ποσοτική στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των απαντήσεων. Η γεωγραφική κατανομή των εκπαιδευτικών θα γίνει έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η καλύτερη δυνατή διερεύνηση των χαρακτηριστικών τους. Τα σχολεία είναι τα πιο κατάλληλα σημεία διεξαγωγής της έρευνας, γιατί για τους εκπαιδευτικούς θα εξασφαλιστεί ο απαραίτητος χρόνος και η υπευθυνότητα για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου της έρευνας. Η εθελοντική τους συμμετοχή στην έρευνα θα διασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό την ανταπόκριση των εκπαιδευτικών κατά τη φάση συλλογής των εμπειρικών δεδομένων. Έμφαση θα δοθεί στη διαμόρφωση ενός δείγματος, με ευρύτατη μεταβλητότητα απόψεων και εκτιμήσεων, ώστε να είναι επαρκές το πλήθος πληροφοριών για τα υπό διερεύνηση ερωτήματα.

Ο καθορισμός του δείγματος των εκπαιδευτικών που θα κληθούν να συμμετάσχουν, θα πραγματοποιηθεί ως εξής: Σε κάθε εκπαιδευτική σχολική μονάδα, θα δίνονται τα ερωτηματολόγια και σε περίπτωση αδυναμίας ανταπόκρισης των εκπαιδευτικών μιας σχολικής μονάδας, τη θέση τους θα πάρουν, με τυχαία κλήρωση, εκπαιδευτικοί από κάποια άλλη εκπαιδευτική μονάδα της ίδιας κατηγορίας, μέχρι τη συμπλήρωση του απαιτούμενου αριθμού σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

Θα πρέπει να ειπωθεί πως τα ερωτηματολόγια θα είναι ανώνυμα. Οι ερωτήσεις θα είναι ανοιχτού και κλειστού τύπου και θα ομαδοποιηθούν ανάλογα με τα ερευνητικά ερωτήματα, δηλαδή, οι πρώτες ερωτήσεις θα αφορούν γενικά τις απόψεις των εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ, τι γνωρίζουν κι αν τις έχουν εντάξει στην καθημερινότητά τους.

Η επόμενη κατηγορία ερωτήσεων θα αφορά τις στάσεις - θέσεις τους, για το αν θα πρέπει να εμπιστευτούν τις ΤΠΕ, ώστε να τις εντάξουν και στο διδακτικό τους έργο.

Με τις ερωτήσεις 8 και 9 έως 12, θα γίνει φανερή η γνώμη τους για την παρουσία του υπολογιστή στην τάξη, αλλά και στην προετοιμασία του μαθήματος. Πιστεύουν ότι θα τους προσφέρει κάτι παραπάνω;

Με τις ερωτήσεις 13, 14 και 15 θα γίνει διακριτή η άποψή τους για κάποιους παράγοντες όπως (η ειδικότητα, το φύλο κι η ηλικία), που ενδεχομένως να επηρεάσουν τη γνώμη τους για τις ΤΠΕ.

Με τις ερωτήσεις 16 και 17 θα γίνει γνωστό αν τελικά γνωρίζουν τον εξοπλισμό του σχολείου κι αν θα πρέπει να προστεθεί σ’ αυτόν νέο υλικό ή λογισμικό.

Κατόπιν, θα πρέπει να βγουν συμπεράσματα για την επιμόρφωση που παρέχεται στους εκπαιδευτικούς για τη χρήση υπολογιστών στα σχολεία και τις πρακτικές γνώσεις τους πάνω στα θέματα τεχνολογίας. Με την ερώτηση 19 θα ανιχνευτεί αν είναι κάτι παραπάνω από απλοί χρήστες και με τις ερωτήσεις, από την 20 έως την 27, αν έχουν παρακολουθήσει σεμινάρια επιμόρφωσης κι αν αυτά ήταν επαρκή και ποιοτικά.

Τέλος, οι ερωτήσεις 27 και 28 μπήκαν στο τέλος του ερωτηματολογίου, με σκοπό να αποτυπωθεί η τελική άποψη των εκπαιδευτικών για τη χρήση των ΤΠΕ στο σχολείο, ως εργαλείο εκπαίδευσης.

ΣΧΕΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΕ ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

Πρέπει να επισημανθεί σ’ αυτό το σημείο, πως η γνώση των κλιμάκων μέτρησης, βοηθά στην απόφαση για την επιλογή του κατάλληλου στατιστικού κριτηρίου. Οι πιο πολλές από τις κλίμακες που θα χρησιμοποιηθούν θα αφορούν τη διατακτική κλίμακα, όπως π.χ., οι ερωτήσεις 1,3,5,10,13. Άρα με τις ερωτήσεις αυτές, μπορεί να βρεθεί εύκολα ο βαθμός συμφωνίας ή να συσχετιστούν οι μεταβλητές. Στην κατηγοριακή κλίμακα ανήκουν οι ερωτήσεις με αριθμό 4 και 8, με τις οποίες θα κατηγοριοποιηθεί το δείγμα, για παράδειγμα, σ’ αυτούς που κατέχουν κάποια πιστοποίηση και σ’ αυτούς που δεν κατέχουν. Στις κατηγορίες ισοδιαστημική και αναλογική κλίμακα ανήκουν οι ερωτήσεις 2 και 21. Έτσι δίνοντας αριθμητικά αποτελέσματα μπορούν να συσχετιστούν οι δύο ομάδες μεταβλητών.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το ερωτηματολόγιο θα αποτελείται από ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου.

Στις ερωτήσεις κλειστού τύπου οι απαντήσεις είναι δεδομένες και εις ο ερωτηθείς θα καλείται να διαλέξει μια απ’ αυτές. Επιλέχθηκαν αυτού του τύπου οι περισσότερες ερωτήσεις, γιατί χρειάζονται λιγότερο χρόνο και κόπο να απαντηθούν. Είναι ένας σημαντικός λόγος για την προτροπή του δείγματος να ασχοληθεί θετικά με το ερωτηματολόγιο. Στην αρχή του ερωτηματολογίου, επίσης, προτιμήθηκε να υπάρχουν κλειστού τύπου ερωτήσεις για να μπορεί να υπάρξει εξοικείωση των ερωτηθέντων με το θέμα της έρευνας και τη μέθοδο.

Όσον αφορά δε τις ερωτήσεις ανοικτού τύπου, επιλέχτηκε να δοθεί η ευκαιρία στους ερωτηθέντες, να εκφραστούν διεξοδικότερα οι απόψεις τους και κάποιες προτάσεις που ενδεχομένως υπάρχουν στο μυαλό των εκπαιδευτικών, σχετικές με το αντικείμενο της έρευνας. Βέβαια μ’ αυτόν τον τρόπο παίρνεται το ρίσκο μιας μη αντικειμενικής αξιολόγησης, γιατί μπορεί να εκφραστούν πολλές και διαφορετικές απόψεις, έτσι ώστε να είναι δύσκολο να εξαχθούν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μέσα απ’ όλη αυτή τη διαδικασία επιδιώκεται να παρουσιαστεί μια μελέτη που θα απαντά στα ερευνητικά ερωτήματα, αλλά και τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεδομένων να σχετίζονται με το θεωρητικό πλαίσιο αυτής της μελέτης. Με τη θεμελίωση των αποτελεσμάτων της έρευνας, ευκταίο θα είναι αυτή να τοποθετηθεί, αν είναι δυνατόν, στις ήδη υπάρχουσες.

Η παρούσα λοιπόν, έρευνα είναι μια ποσοτική μελέτη και το ανώνυμο ερωτηματολόγιο θα αποτελέσει το μοναδικό μέσο για τη συλλογή δεδομένων. Για να είναι όμως πιο ολοκληρωμένη, προτείνεται η διενέργεια και μιας ποιοτικής έρευνας, που θα στοχεύει στον ίδιο πληθυσμό και μέσω συνεντεύξεων θα παρέχει εμπεριστατωμένες πληροφορίες, έτσι ώστε να εμπλουτιστούν τα πορίσματα της τρέχουσας μελέτης και να αναδειχθούν ζητήματα που δεν μπορεί να θίγονται κατά την ποσοτική έρευνα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Αγαπητέ/ή Συνάδελφε/ισσα,

Είμαι μεταπτυχιακός φοιτητής και ανέλαβα τη διεξαγωγή αυτής της έρευνας στα πλαίσια των μεταπτυχιακών μου υποχρεώσεων στο Πανεπιστήμιο.

Η έρευνα αυτή έχει σκοπό να ερευνήσει την παρουσία των ΤΠΕ στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και τις θέσεις - στάσεις που επηρεάζουν τους εκπαιδευτικούς, ώστε να τις εμπιστευτούν ή όχι. Ακόμα αντικείμενο διερεύνησης είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πάνω στις ΤΠΕ και η σχέση της με την ένταξη των ΤΠΕ στα σχολεία. Η επιλογή του δείγματος έγινε τυχαία από τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της ευρύτερης περιοχής μας.

Η συνεργασία σας θα συμβάλει αποφασιστικά στην επιτυχία της έρευνας. Γι’ αυτό θα εκτιμήσω ιδιαίτερα την προθυμία σας να συμμετάσχετε στην έρευνα αυτή. Δεν χρειάζεται να συμπληρώσετε πουθενά το όνομά σας, μια κι η έρευνα δε μελετά πρόσωπα.

Σας παρακαλώ να απαντήσετε τις ερωτήσεις με ειλικρίνεια και τρόπο που να αντανακλά γεγονότα και πραγματικά συναισθήματα. Αφού συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο, θα επικοινωνήσω μαζί σας και τηλεφωνικά για να το παραλάβω προσωπικά.

Ευχαριστώ για τη συνεργασία σας.

Μπομπέτσης Γεώργιος – Δ/ντής Σχολ.Μονάδας, Δάσκαλος ΠΕ70 (με πιστοποίηση Β΄ Επιπέδου ΤΠΕ στην Εκπαίδευση).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ

Σας παρακαλούμε πολύ όπως απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις, με ένα Χ στο ανάλογο πλαίσιο. Υπάρχουν κι ερωτήσεις, όπου θα θέλαμε να αναπτύξετε την άποψή σας με λίγα λόγια.

Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συνεργασία.

1. Πόσο σημαντική θεωρείται τη γνώση χρήσης υπολογιστή;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ

2. Πόσα χρόνια χρησιμοποιείτε (γενικά) υπολογιστή;

0-3

3-5

ΠΑΝΩ ΑΠΟ 5

3. Πόσο σημαντική πιστεύετε ότι είναι η παρακολούθηση μαθημάτων για χρήση υπολογιστή;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ

4. Διαθέτετε ή όχι κάποια πιστοποίηση για τη χρήση Η/Υ;

ΝΑΙ ΔΙΑΘΕΤΩ

ΟΧΙ ΔΕ ΔΙΑΘΕΤΩ

5. Πόσο επαρκείς θεωρείτε, ότι είναι οι γνώσεις σας πάνω στους υπολογιστές;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

6. Πόσο νομίζετε ότι ο υπολογιστής θα σας βοηθούσε να οργανώσετε καλύτερα την εργασία σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

7. Σε ποιο βαθμό νομίζετε ότι τα περισσότερα πράγματα για τα οποία θα χρησιμοποιούσατε υπολογιστή τα κάνετε εξίσου καλά και χωρίς αυτόν;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

8. Σε ποια βαθμίδα σχολείου διδάσκετε;

ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΛΥΚΕΙΟ

9. Σε τι βαθμό θεωρείτε πως η παρουσία του υπολογιστή στη σχολική τάξη απαιτεί και αλλαγές στο ρόλο του εκπαιδευτικού;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

10. Πόσο χρήσιμο εργαλείο θεωρείτε τον υπολογιστή για το διδακτικό έργο του εκπαιδευτικού;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

11. Τι εργασίες έχετε κάνει μέχρι τώρα στον υπολογιστή που αφορούν το μάθημα σας;

12. Τι περισσότερο θα θέλατε να κάνετε με τον υπολογιστή στο μάθημά σας;

13. Πόσο νομίζετε ότι η χρήση Η/Υ στην τάξη θα βοηθούσε εσάς και τους μαθητές σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

14. Πόσο χρήσιμος είναι ο υπολογιστής για την ειδικότητά σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

15. Σε ποιο βαθμό το φύλο του εκπαιδευτικού επηρεάζει τον ίδιο στο να χρησιμοποιήσει υπολογιστή στο σχολείο;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

16. Πόσο πιστεύετε ότι η ηλικία σας είναι ένας παράγοντας που θα σας απέτρεπε από το να χρησιμοποιήσετε υπολογιστή στο μάθημά σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

17. Πόσοι υπολογιστές υπάρχουν στο σχολείο σας για εκπαιδευτική χρήση;

ΚΑΝΕΝΑΣ

1-5

ΠΑΝΩ ΑΠΟ 5

18. Τι περισσότερο θα θέλατε να διαθέτει το σχολείο σε εξοπλισμό ΤΠΕ;

19. Εφόσον χρησιμοποιείτε υπολογιστή, πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να επιλύσετε ένα πρόβλημα υλικού ή λογισμικού του;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

20. Πόσο πιστεύετε ότι οι γνώσεις υπολογιστή που έχετε μέχρι τώρα, φτάνουν για να κάνετε αυτά που θέλετε για το μάθημά σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

21. Πόσα επίσημα(Υπουργείο), σχετικά σεμινάρια έχετε παρακολουθήσει για την απόκτηση δεξιοτήτων στις ΤΠΕ;

ΚΑΝΕΝΑ

1-2

ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2

22. Ποιοι παράγοντες θα σας επηρέαζαν, ώστε να παρακολουθείτε συχνότερα σεμινάρια επιμόρφωσης;

23. Πόσο χρήσιμα ήταν τα σεμινάρια επιμόρφωσης για τη διδασκαλία σας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΥ

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

24. Πιστεύετε ότι πρέπει να γίνονται συχνότερα τέτοια σεμινάρια ή όχι και γιατί;. Αναφέρετε μερικούς από τους λόγους.

25. Τι πιο πολύ θα θέλατε να σας προσφέρουν;

26. Θεωρείτε πως τα επιμορφωτικά σεμινάρια θα πρέπει να επικεντρώνονται σε ειδικότερα θέματα;. Αν ναι, σε ποια και γιατί;

27. Τελικά, πρέπει ή όχι να ενταχθούν οι υπολογιστές στα σχολεία σαν ένας νέος τρόπος διδασκαλίας;

28. Μπορείτε να μας αναφέρετε μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορούν να εισαχθούν οι ΤΠΕ στο πρόγραμμα του σχολείου σας;

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική βιβλιογραφία

Αργύρης, Μ. (2002). Το Σχολικό Περιβάλλον ως Παράγοντας Διαμόρφωσης των Πεποιθήσεων και της Πρακτικής Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση. Στο: Δημητρακοπούλου Α. (επιμέλεια). Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή, τομ. α΄, 573-583. Αθήνα: Καστανιώτης.

Βρασίδας Χ, Ζεμπίλας Μ και Πέτρου Α(2005), «Σύγχρονα παιδαγωγικά μοντέλα και ο ρόλος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας» Εκδόσεις Καστανιώτη σ.33

Γιαβρίμης Π., Παπάνης, Ε.,& Ρουμελιώτου, Μ. (2009). Θέματα κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης Αθήνα Σιδέρης

Γκούφας, Κ. (2007) ΤΠΕ και Φιλόλογοι: Στάσεις, αντιλήψεις και ανάγκες, Πρακτικά του 4^ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ στη διδακτική πράξη, Σύρος εκπαιδευτικών, (υπό έκδοση)

Διαμαντάκη K., Ντάβου Μ., Πανούσης Γ., (2001), Νέες Τεχνολογίες και Παλαιοί Φόβοι στο Σχολικό Σύστημα, (Παπαζήση, Αθήνα), σ. 98, 99,106,107, 121-124,131, 163,164,124,125,136,137,183,184

Εμβαλωτής, Α. & Τζιμογιάννης, Α. (1999) Στάσεις καθηγητών της περιοχής Ιωαννίνων σχετικά με την Πληροφορική και τις Νέες Τεχνολογίες στο Ενιαίο λύκειο, Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνεδρίου Πληροφορική και Εκπαίδευση, Ιωάννινα, 203-212δ

Καβαθατζόπουλος, Ι. (2003). Η συμβολή της πληροφορικής και επικοινωνιακής τεχνολογίας στη μάθηση από απόσταση. 2^ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, Πρακτικά Εισηγήσεων. Λιοναράκης, Α. (επιμ.), Αθήνα: Εκδόσεις Προπομπός

Κασσωτάκης, Μ. (2002). Η επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το 1975 μέχρι σήμερα. Από το 2^ο Διεθνές Συνέδριο «Η παιδεία στην αυγή του 21ου αιώνα. Ιστορικά-Συγκριτικές Προσεγγίσεις», Πάτρα 4-6/10/2002

Καψάλης, Α., & Νήμα, Ε. (2002). Σύγχρονη διδακτική. Θεσσαλονίκη: Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Κοσσυβάκη Φ. (2003). Εναλλακτική διδακτική: Προτάσεις για μετάβαση από τη διδακτική του αντικειμένου στη διδακτική του ενεργού υποκειμένου. Θεσσαλονίκη: Gutenberg.

Λάμνιας, Κ. (2001). Κοινωνιολογική θεωρία και εκπαίδευση. Αθήνα Μεταίχμιο

Μαυρογιώργος, Γ.(1989). Επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Το υπουργείο παιδείας και η ομάδα εργασίας. Περιοδικό Σύγχρονη Εκπαίδευση, τεύχος 46,Μαιος – Ιούνιος 1989.

Ξωχέλης, Π. (2002). Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σήμερα: Διεθνής αναγκαιότητα-ελληνικές εξελίξεις και εμπειρίες. Από το 2^ο Διεθνές Συνέδριο «Η παιδεία στην αυγή του 21ου αιώνα. Ιστορικά-Συγκριτικές Προσεγγίσεις», Πάτρα 4-6/10/2002

Ράπτης, Α.,& Ράπτη, Α. (2002).Μάθηση και Διδασκαλία εποχή της πληροφορίας, Ολική προσέγγιση. Αθήνα

Τριλιανός, Θ. (2000). Μεθοδολογία της Διδασκαλίας. Αθήνα: Τολίδη*

Τζιμογιάννης, Α. & Σιορέντα, Α. (2007) Παράγοντες που καθορίζουν τις στάσεις των καθηγητών Φυσικών Επιστημών για τις ΤΠΕ στη διδασκαλία τους, Πρακτικά 5^ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Διδακτικής Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, τεύχος Γ΄

Παπασταματίου, Ν.(2010). Σύγχρονες θεωρίες για τη μάθηση. Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη.

Ξένη βιβλιογραφία

Ajzen, I., Fishbein, M.. “Understanding attitudes and predicting social behavior”. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1980 στο Σιώζος Π., Παλαιογεωργίου Γ. & Κωνσταντάκης Ν.(2004) Η στάση απέναντι στους υπολογιστές: θεωρητική προσέγγιση και μια καταγραφή της σε πρωτοετείς φοιτητές ενός τμήματος Πληροφορικής, Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου ΕΤΠΕ, Αθήνα 29-3 Οκτωβρίου 2004

Busch, T. (1995), Gender differences in self- efficacy and attitudes towards computers, Journal of Educational Computing Research, 12, 147-158

Evans- Jennings, S., & Okwuegbuzie, A. (2001), Computer attitudes as a function of age, gender, math attitude, and developmental status, Journal of Educational Computing Research, 25(4), 367-384

Henderson E, (1978) The Evolution of In-service Teacher Training, Croom-Helm, London

Kumar, P., & Kumar, A. (2003), Effect of a Web- base project on preservice and inservise teacher’ attitude toward computers and their technology skills, Journal of Computing in Teacher Education, 19(3), 87-92

Lee, K. (1997), Impediments to good computing practice: some gender issues, Computers & Education, 28, 251-259

Levine, T., & Donitsa Ropp, M. M. (1999), Exploring individual characteristics associated with learning to use computers in preservice teacher preparation, Journal of Research on Computing in Education, 31(4), 402-423

Passel, D. & Samways, B. (1997) Information Technology supporting change through teacher education, London: Chapman & Hall

Shiller, J. (2003). Working with ICT, Perceptions of Australian principals. Journal of Educational Administration, 41 (2), 171-185.

Stetson, R., & Bagwell T. (1999), Technology and Teacher Preparation: An Oxymoron, Journal of Technology and Teacher Education, 7(2), 145-152

Whitley, B. E. (1997), Gender differences in computer- related attitudes and behavior: a metaanalysis, Computers in Human Behavior, 13, 1-22

Yildirim, S. (2000), Effects of an educational computing course on preservice and inservice teacher: a discussion and analysis of attitudes and use, Journal of Research on Computing in Education, 32(4), 479-496

Ιστότοποι

Ανάκληση από : http://www.academia.edu/960857/

Ανάκληση από : http://www.etpe.gr &

http://www.digital-in.info/belteeth/images/Documends/piepimorfotiko2011-1.pdf

Ανάκληση από : http://www.goethe.de/lhr/prj/nef/ram/erz/wtb/elindex.htm

Ανάκληση από : http://www.slideshare.net/npapastam/ss-3098038

© Copyright-VIPAPHARM. All rights reserved