ISSN: 2241-4665

Αρχική σελίδα περιοδικού C.V.P. Παιδαγωγικής & Εκπαίδευσης

Βιογραφικό σημείωμα συγγραφέως

Κριτικές του άρθρου

02 Απριλίου 2021

«Σχεδιασμός ενδοσχολικού επιμορφωτικού προγράμματος από τον διευθυντή σχολικής μονάδας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης»

Δασκαλογιαννάκη Καλλιόπη

Φιλόλογος καθηγήτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ΜΑ στη Διοίκηση σχολικών μονάδων

« Design of an in-school training program by the Principal of a Secondary school unit »

Daskalogiannaki Calliope

Language and literature teacher of secondary education, MA in School Administration

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Περίληψη......................................................................................................................

Abstract.........................................................................................................................

Εισαγωγή

Κύριο μέρος

1. Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας του προγράμματος……………………………..

1.1. Σύντομη περιγραφή ………………………………………………………………

1.2. Mέθοδοι ή τεχνικές για διάγνωση, ανάλυση και ιεράρχηση των μαθησιακών/επιμορ-

φωτικών αναγκών των εκπαιδευομένων…………………………………………………

1.2.1. Ανώνυμο ερωτηματολόγιο

1.2.2. Ομαδική συνέντευξη – συνεδρίαση συλλόγου διδασκόντων

1.3. Επιμερισμός – ιεράρχηση αναγκών

2. Αναλυτικό πρόγραμμα

2.1. Τίτλος επιμορφωτικού προγράμματος

2.2. Είδος επιμόρφωσης

2.3. Ομάδα – στόχος

2.4. Σκοπός

2.5. Επιμέρους στόχοι

2.6. Θεματικές ενότητες - διά﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽χνικ– Αναστοχασμός (2 τικιουργrgatik;hw didaskal;iaΧρονική διάρκεια

2.7. Μέθοδοι / Τεχνικές

3. Αξιολόγηση επιμορφωτικού προγράμματος

3.1. Τελική αξιολόγηση με διανομή ερωτηματολογίου

3.2. Ομαδική συζήτηση

4. Συμπεράσματα - Προτάσεις

Βιβλιογραφικές αναφορές

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επαγγελματική τους ανάπτυξη, την αποτελεσματική διδασκαλία και την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης στους μαθητές. Η πολιτεία συχνά αδυνατεί να στηρίξει τους εκπαιδευτικούς με ευέλικτα επιμορφωτικά προγράμματα ή προσκρούει στην αδιαφορία των εκπαιδευτικών να τα παρακολουθήσουν. Παράλληλα, οι επιμορφωτικές ανάγκες των διδασκόντων διαφέρουν από σχολείο σε σχολείο και εξαρτώνται από παραμέτρους που συχνά δεν είναι κοινές για τις σχολικές μονάδες όλης της επικράτειας. Έτσι ο διευθυντής μια σχολικής μονάδας καλείται να καλύψει το υπάρχον κενό, εκπονώντας και εφαρμόζοντας κατάλληλα επιμορφωτικά προγράμματα, τα οποία να ανταποκρίνονται στο συγκείμενο του εκάστοτε σχολείου και στις ανάγκες των εκπαιδευτικών.

Η παρούσα εργασία αποτελεί τον σχεδιασμό από τον διευθυντή σχολικής μονάδας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενός επιμορφωτικού προγράμματος, με τίτλο «Εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική πράξη», το οποίο πρόκειται να υλοποιηθεί σε συγκεκριμένο σχολείο, στα πλαίσια ενδοσχολικής επιμόρφωσης. Ο διευθυντής εκτιμά πως με την εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας θα εξαλειφθούν προβλήματα που σχετίζονται με την έλλειψη ενδιαφέροντος των μαθητών για τη μαθησιακή διαδικασία, καθώς και σε βελτίωση των σχέσεων των μαθητών μεταξύ τους. Αρχικά γίνεται ανίχνευση των επιμορφωτικών αναγκών του εκπαιδευτικού δυναμικού, με σκοπό την προσαρμογή του προγράμματος στις πραγματικές ανάγκες των διδασκόντων, ώστε να καλυφθούν κενά και ελλείψεις που οι ίδιοι αισθάνονται ότι έχουν. Στη συνέχεια παρουσιάζεται ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι, οι θεματικές ενότητες και η αντίστοιχη χρονική διάρκεια που απαιτούν τα στάδια υλοποίησης της επιμόρφωσης. Γίνεται αναφορά στις μα ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽αντκελion, εθόδους/τεχνικές που θα χρησιμοποιηθούν, οι οποίες περιλαμβάνουν τη συνεργασία των επιμορφουμένων, την εργασία σε ομάδες, τη βιωματική προσέγγιση καθώς και την πολιτική της «ανοικτής πόρτας» των αιθουσών, προκειμένου να πραγματοποιηθεί με επιτυχία το εν λόγω επιμορφωτικό πρόγραμμα. Τέλος, πραγματοποιείται διαμοιρασμός ερωτηματολογίου αλλά και ομαδική συζήτηση, ώστε να αξιολογηθεί το επιμορφωτικό πρόγραμμα και να αναζητηθεί ο βαθμός επίτευξης α ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽αντκελion, των αρχικών στόχων, καθώς και η ικανοποίηση ή μη των συμμετεχόντων σε αυτό.

ABSTRACT

Teacher training is a basic prerequisite for their professional development, effective teaching and providing quality education to students. The state often fails to support teachers with flexible training programs or clashes with teachers' indifference to attending them. At the same time, the training needs of teachers differ from school to school and depend on parameters that are often not common to schools across the country. Thus, the principal of a school unit is called to fill the existing gap by preparing and implementing appropriate training programs, which meet the context of each school and the teachers’ needs.

The present paper is the design by a secondary school Principal of a training program entitled "Application of collaborative teaching in school practice", which is to be implemented in a specific school in the context of in-school training. The Principal estimates that the implementation of collaborative teaching will help eliminate problems related to students' lack of interest in the learning process and improve students' relationships with each other. Initially, the training needs of the teaching staff are identified with the aim of adapting the program to the real needs of teachers, in order to fill the gaps and shortcomings that they feel they have. Then, the purpose and the individual objectives are presented, as well as the thematic units and the respective duration required by the implementation stages of the training. Reference is made to the methods / techniques that will be used, which include the collaboration of the trainees, the work in groups, the experiential approach as well as the policy of 'open door' of the classrooms, in order to carry out this training program successfully. Finally, a questionnaire is distributed and a group discussion is held in order to evaluate the training program and to seek the degree of achievement of the initial objectives, as well as the satisfaction or not of the participants in it.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η πρόοδος των Επιστημών της Αγωγής και των Κοινωνικών επιστημών απαιτούν τη συνεχή ενημέρωση των εκπαιδευτικών πάνω στα νέα επιστημονικά δεδομένα και κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με τη Σχολική Ψυχολογία, τη Διδακτική μεθοδολογία και την Παιδαγωγική. Παράλληλα, η αλματώδης ανάπτυξη της Τεχνολογίας καθιστά αναγκαία τη συνεχή διασύνδεση του σύγχρονου σχολείου με τα τεχνολογικά εκείνα επιτεύγματα που θα βοηθήσουν τόσο στη διδασκαλία, όσο και στην οργάνωση και διοίκηση μιας σχολικής μονάδας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο σύγχρονος εκπαιδευτικός πέρα από τον εμπλουτισμό των γνώσεων στο διδακτικό του αντικείμενο, καλείται να διαχειριστεί καθημερινά σχολικά προβλήματα που σχετίζονται με την οργάνωση της ύλης, την εισαγωγή της τεχνολογίας στη μαθησιακή διαδικασία, την πειθαρχία στην τάξη, την παραβατικότητα των μαθητών, τη διαχείριση συγκρούσεων (Παντελή, 2012)1. Η χρήση της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική τάξη μπορεί να οδηγήσει σε επίλυση πολλών προβλημάτων από τα παραπάνω, με βασικές όμως προϋποθέσεις την προηγούμενη κατάλληλη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και τη σωστή εφαρμογή-χρήση της από εκείνους. Απαιτείται, επομένως, σωστός σχεδιασμός από τον διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας ενός επιμορφωτικού προγράμματος για την εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική πράξη. Ένα τέτοιο επιμορφωτικό πρόγραμμα, το οποίο αποσκοπεί στην επιτυχή εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας σε Επαγγελματικό Λύκειο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αναπτύσσεται στην παρούσα εργασία.

1. Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας του προγράμματος

1.1. Σύντομη περιγραφή

Στο Επαγγελματικό λύκειο (ΕΠΑ.Λ) Αγίου Νικολάου οι καθηγητές διδάσκουν παραδοσιακά χωρίς να εμπλουτίζουν τη διδασκαλία τους με μεθόδους ή τεχνικές που προτείνει η σύγχρονη διδακτική επιστήμη. Οι μαθητές είναι αδιάφοροι με καμία συμμετοχή στη μαθησιακή διαδικασία και μάλιστα εκδηλώνουν έντονη παραβατική συμπεριφορά την ώρα του μαθήματος. Επιπρόσθετα, στις περισσότερες τάξεις έχουν δημιουργηθεί αντίπαλες ομάδες (Έλληνες-αλλοδαποί), με συχνούς διαπληκτισμούς, συγκρούσεις και έλλειψη συνεργασίας μεταξύ τους. Το παρόν επιμορφωτικό πρόγραμμα με τίτλο «Εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική πράξη», φιλοδοξεί με τη χρήση από τους διδάσκοντες της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, να δώσει στους εκπαιδευτικούς τα απαιτούμενα γνωστικά εφόδια που θα τους καταστήσουν ικανούς μέσα από τον νέο αυτό τρόπο διδασκαλίας, να ανατρέψουν την υπάρχουσα δυσμενή κατάσταση, να παρέχουν ποιοτική διδασκαλία και να εξομαλύνουν τις διαταραγμένες σχέσεις των μαθητών.

1.2. Mέθοδοι ή τεχνικές για διάγνωση, ανάλυση και ιεράρχηση των μαθησιακών/επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευομένων - Το πρόγραμμα ως αποτέλεσμα ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών.

Η διάγνωση των μαθησιακών αναγκών των επιμορφούμενων εκπαιδευτικών κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικ ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽αυτό και προν οι πραγμήντευξη .

﷽υσα κατάσταση. Για τηνρφωτικο, αφού σύμφωνα με το στοχοθετικό μοντέλο ο σκοπός, οι στόχοι και η διάγνωση των αναγκών καθορίζουν και το περιεχόμενό του (Παντελή, 2012)1. Το επιμορφωτικό πρόγραμμα οφείλει να εκφράζει τους εκπαιδευτικούς προκειμένου να κινεί το ενδιαφέρον τους και να διατηρεί αμείωτη την προσοχή, επομένως και τη συμμετοχή τους σε αυτό. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης θα χρησιμοποιηθούν κλασικές αλλά και συμμετοχικές ερευνητικές μέθοδοι/τεχνικές, όπως η συμπλήρωση ερωτηματολογίου και η συνέντευξη ή εναλλακτικά η δια ζώσης συζήτηση του θέματος σε συνεδρίαση του συλλόγου διδασκόντων.

1.2.1. Η διαδικασία ανίχνευσης των μαθησιακών αναγκών ξεκινά με τον διαμοιρασμό ανώνυμου ερωτηματολογίου στους εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας, το οποίο περιλαμβάνει ερωτήσεις κλειστού και ανοικτού τύπου που προσανατολίζονται στην ικανοποίηση των ιδιαίτερων αναγκών της δράσης, παρά στη γενική βιβλιογραφία περί διερεύνησης των αναγκών των εκπαιδευτικών. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να συμβάλει στη διαμόρφωση εικόνας: (α) για το ατομικό προφίλ κάθε υποψήφιου επιμορφούμενου και (β) για τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην τάξη του (κενά, ελλείψεις σε γνώσεις ή δεξιότητες), τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης (Ντρενογιάννη & Λιάμπας, 2015)2. Δεδομένου ότι οι ανάγκες των επιμορφούμενων μπορούν να είναι ρητές και συνειδητές, συνειδητές και μη ρητές ή μη ρητές και σε λανθάνουσα κατάσταση (Βεργίδης & Καραλής, 1999)3, το ερωτηματολόγιο θα συμβάλλει σημαντικά στη διατύπωση από τους μετέχοντες πάσης φύσεως αναγκών. Οι απαντήσεις που θα δοθούν, θα αποτελέσουν οδηγό ακόμα και στη διαδικασία ανασχεδιασμού του προγράμματος με αλλαγές/τροποποιήσεις στις αρχικές θεματολογικές και οργανωτικές επιλογές.

1.2.2. Η διαδικασία συνεχίζεται σε δεύτερη φάση με ομαδική συνέντευξη των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας προκειμένου να εκθέσουν προφορικά - πέραν των γραπτών απαντήσεών τους στο ερωτηματολόγιο - τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν με τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας ή να διατυπώσουν συγκεκριμένες επιθυμίες τους για επαγγελματική ανάπτυξη. Εναλλακτικά της ομαδικής συνέντευξης, μπορεί να πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του συλλόγου διδασκόντων στην οποία ο διευθυντής/ντρια και οι επιμορφωτές να εκθέσουν το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το σχολείο και να ζητήσουν από τους εκπαιδευτικούς να εκφράσουν τις ανάγκες που επιθυμούν να ικανοποιήσουν μέσα από ένα επικείμενο πρόγραμμα επιμόρφωσης. Κατά τον Brighouse (1991, 3-25)4, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του περιεχομένου, στον προγραμματισμό αλλά και σχεδιασμό ενός επιμορφωτικού προγράμματος. Ο διευθυντής προωθεί το συμμετοχικό μοντέλο διοίκησης παρακινώντας το εκπαιδευτικό προσωπικό της σχολικής μονάδας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων (Brighouse, 1991, 3-25)4.

1.3. Οι επιμορφωτές έχοντας εντοπίσει τις ανάγκες των εκπαιδευτικών, προχωρούν στην επόμενη φάση, τον επιμερισμό. Αναλύουν και ιεραρχούν τις ανάγκες, επιμερίζοντας τις ώρες επιμόρφωσης που θα διαθέσουν για αυτές. Είναι προφανές πως για τα πιο σοβαρά θέματα που απασχολούν τους επιμορφούμενους, θα αφιερώσουν και περισσότερο χρόνο. Στην ανάλυση και ιεράρχηση θα ληφθούν υπόψη και χαρακτηριστικά – ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου μαθητικού πληθυσμού: πρόκειται για μαθητές ΕΠΑ.Λ οι οποίοι έχουν χαμηλό γνωστικό υπόβαθρο, χαμηλή συμμετοχή στη μαθησιακή διαδικασία και εμπλέκονται συχνά σε περιστατικά παραβατικής συμπεριφοράς.

2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

2.1. Τίτλος επιμορφωτικού προγράμματος: Εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική πράξη.

2.2. Είδος επιμόρφωσης: ενδοϋπηρεσιακή θεματική επιμόρφωση, σε επίπεδο σχολικής μονάδας και πιο συγκεκριμένα στο ΕΠΑ. Λ Αγίου Νικολάου.

2.3. Ομάδα-στόχος: την ομάδα-στόχο θα αποτελέσουν 16 εκπαιδευτικοί του σχολείου διαφορετικών ειδικοτήτων, άνδρες και γυναίκες. Η ηλικία των καταρτιζομένων κυμαίνεται μεταξύ 30 και 54 ετών. Είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ο αριθμός επιλέχθηκε με κριτήριο την κατανομή τους σε 4 ομάδες των 4 ατόμων.

2.4. Σκοπός

Σκοπός του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος είναι η εφαρμογή και αξιοποίηση της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας από τους καθηγητές ενός Επαγγελματικού Λυκείου οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα από τη μη συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, εκφράζουν απαξίωση για το μάθημα και συχνά εμπλέκονται σε προστριβές με συμμαθητές διαφορετικής εθνικότητας την ώρα του μαθήματος .

2.5. Επιμέρους στόχοι

Με το πέρας του επιμορφωτικού προγράμματος οι εκπαιδευτικοί αναμένεται:

α) σε επίπεδο Γνώσεων να μπορούν να:

• Ορίζουν/περιγράφουν τα χαρακτηριστικά μιας ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, καθώς και τα στοιχεία που τη διαχωρίζουν από μία παραδοσιακή διδασκαλία.
• Εμβαθς ς﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽γργκκεργατικιςημιουργrgatik;hw didaskal;iaύνουν σε τεχνικές διδασκαλίας που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, όπως η ερευνητική μάθηση και η βιωματικότητα.
• Περιγράφουν τον τρόπο σχηματισμού ομάδων μαθητών.
• Διακρίνουν τον σωστό τρόπο συνεργασίας και γενικότερα λειτουργίας μιας ομάδας μαθητών.
• Κατανοήσουν τη γεφύρωση αντιπαραθέσεων των μαθητών μέσα από τη συνεργασία και την αλληλογνωριμία τους.

β) Σε επίπεδο Ικανοτήτων/Δεξιοτήτων να:

· Εφαρμόζουν τη μέθοδο της ομαδοσυνεργατικής μάθησης κατά τη διδασκαλία τους.

· Χωρίζουν τους μαθητές σε ομάδες με διακριτούς ρόλους για τα μέλη τους.

· Παρακολουθούν διακριτικά τη λειτουργία των ομάδων, κατευθύνοντας και εμπνέοντας, όχι όμως παρέχοντας έτοιμη γνώση.

· Προωθούν την ερευνητική και βιωματική μάθηση ως αναπόσπαστο κομμάτι της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας.

· Αλλάζουν τη διάταξη των θρανίων μιας αίθουσας, δημιουργώντας σταθμούς εργασίας, προκειμένου να εφαρμοστεί η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.

· Συντάσσουν τα κατάλληλα φύλλα εργασίας που θα διαμοιράζουν στις ομάδες των μαθητών.

· Υπομένουν τη σχετική φασαρία που δημιουργείται κατά την εργασία των ομάδων.

· Διαχειρίζονται συγκρούσεις μαθητών εμπλέκοντάς τους σε διαδικασία συνεργασίας.

γ) Σε επίπεδο Στάσεων/Συμπεριφορών να:

• Απομυθοποιήσουν τις δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάζει η εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας.
• Προβληματιστούν σχετικά με τα αποτελέσματα της παραδοσιακής, από καθέδρας διδασκαλίας.
• Ενθαρρύνουν την αποδοχή της διαφορετικότητας ανάμεσα στα μέλη της ομάδας μαθητών.
• Εμφυσούν και να μεταδίδουν συνεχώς στους μαθητές αξίες, όπως η συνεργασία, η ομαδικότητα και η αλληλοβοήθεια.
• Υποστηρίζουν την κατάκτηση και οικοδόμηση της γνώσης από τους μαθητές και να αποδοκιμάζουν την παροχή της έτοιμης γνώσης από τους καθηγητές.
• Υιοθετούν τη διακριτική παρακολούθηση των μαθητών κατά τη διάρκεια της εργασίας τους σε ομάδες, ως συντονιστές και εμπνευστές.
• Επιζητούν/επιδοκιμάζουν τη συνεχή ενημέρωση πάνω στα νέα δεδομένα της Παιδαγωγικής και Διδακτικής επιστήμης ως βασικά στοιχεία για μια επιτυχημένη διδασκαλία.

2.6. Θεματικές ενότητες - διά﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽χνικ– Αναστοχασμός (2 τικιουργrgatik;hw didaskal;iaΧρονική διάρκεια

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ	ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙ-ΑΣ
Εισήγηση για την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία - τυπολογία ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας - Εμπειρίες εκπαιδευτικών από τη χρήση της - Συγκρότηση ομάδων εργασίας επιμορφούμενων.	3 ώρες
α) Οργάνωση ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας: τρόπος οργάνωσης μαθητικού πληθυσμού στην τάξη, τεχνικές, ρόλος εκπαιδευτικού, δεξιότητες μαθητών για επιτυχία. β) Σύντομη δραστηριότητα των ομάδων εργασίας - Αναστοχασμός.	3 ώρες
Η ερευνητική και βιωματική μάθηση στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας - Ενεργοποίηση όλων των μαθητών.	3 ώρες
Άσκηση για δημιουργία σύντομου σεναρίου εφαρμογής ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας. Αναστοχασμός - Ανατροφοδότηση.	3 ώρες
Παιχνίδι ρόλων από επιμορφούμενους.	2 ώρες
Ανάδειξη πρακτικών - παρακολούθηση πραγματικής διδασκαλίας (η πολιτική της «ανοικτής πόρτας») - Αναστοχασμός.	4 ώρες
Συνολικός αριθμός ωρών	18 ώρες

2.7. Μέθοδοι / Τεχνικές

Για την επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων του προγράμματος και την κάλυψη των αναγκών των εκπαιδευομένων, η καταλληλότερη μέθοδος εκπαίδευσης ενηλίκων είναι αυτή που βασίζεται στην εμπειρία των εκπαιδευομένων (McRae et al., 2001)5. Τα βιώματα, η ηλικία και οι υποχρεώσεις των ενηλίκων τους κάνουν λιγότερο προσαρμοστικούς στο κλασικό εκπαιδευτικό σύστημα (Courau, 2000)6. Οι εκπαιδευόμενοι του προγράμματος, όντας ενήλικες, μαθαίνουν καλύτερα μέσα σε ένα κλίμα που ευνοεί τη συμμετοχή, καθώς επιζητούν την ενεργό εμπλοκή στη διεργασία της μάθησης με τη χρήση ενεργητικών εκπαιδευτικών τεχνικών (Κατσαρού & Δεδούλη, 2008)7.

Για τους παραπάνω λόγους κρίνεται σκόπιμο να χρησιμοποιηθούν οι ακόλουθες τεχνικές:

α) Εισήγηση από επιμορφωτή – Επίδειξη εφαρμογής.

β) Δημιουργία Ομάδων Εργασίας: χωρισμός επιμορφούμενων σε ομάδες και ανάθεση εργασίας σε καθεμία (εκπόνηση σεναρίου ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας από κάθε ομάδα).

γ) Μελέτη περίπτωσης: θα δοθεί σε κάθε ομάδα επιμορφούμενων συγκεκριμένο προφίλ τμήματος μαθητών πάνω στο οποίο καλούνται να δημιουργήσουν δικό τους σενάριο.

δ) Διαδραστικές-βιωματικές δραστηριότητες (παιχνίδι ρόλων), ούτως ώστε οι επιμορφούμενοι να μπουν στη θέση των μαθητών που είναι χωρισμένοι σε ομάδες.

ε) Θέση Ερωτήσεων - Ερωταποκρίσεις - Συζήτηση - αναστοχασμός.

στ) Ανταλλαγή επισκέψεων από την τάξη του ενός στην τάξη του άλλου, για παρακολούθηση διδασκαλιών - Ανοιχτές αίθουσες – παρακολούθηση διδασκαλίας (προωθείται η πολιτική της «ανοικτής πόρτας» για όλους (συνδιδασκαλίες, συνεργασία μεταξύ αδελφών τμημάτων κλπ), πάντα ακολουθούμενη από ανατροφοδότηση (Παντελή, 2012)1.

3. Αξιολόγηση επιμορφωτικού προγράμματος.

3.1. Προτείνεται η τελική αξιολόγηση με διανομή ερωτηματολογίου στους επιμορφούμενους το οποίο θα περιέχει ερωτήσεις κλειστού αλλά και ανοικτού τύπου για την αξιολόγηση του επιμορφωτικού προγράμματος ως προς τις συνιστώσες του (σχεδιασμός, εκπαιδευτές, διδακτικές μέθοδοι, οργανωτική στήριξη κ.λπ.) αλλά και ως προς την αποτελεσματικότητά του στη μαθησιακή διαδικασία (Μαραγκός & Μαργαριτόπουλος, 2018)8. Τα ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια συμπληρώνονται από τους: α) Εκπαιδευόμενους, β) Εκπαιδευτές.

3.2. Παράλληλα, είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί ομαδική συζήτηση του Επιμορφωτή/τών με τους εκπαιδευόμενους στο τέλος του προγράμματος, με θέμα την επίτευξη ή μη των στόχων, τον εντοπισμό δυνατών και αδύνατων σημείων, τη σύνδεση θεωρίας με πράξη, καθώς και προτάσεις για περαιτέρω βελτίωση του (Μαραγκός & Μαργαριτόπουλος, 2018)8.

4. Συμπεράσματα – Προτάσεις

Η παρακολούθηση του παραπάνω επιμορφωτικού προγράμματος θα εφοδιάσει τους εκπαιδευτικούς με τις απαραίτητες γνώσεις για εφαρμογή της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη σχολική πράξη, κινώντας το ενδιαφέρον των μαθητών και επιτυγχάνοντας άμεση συμμετοχή τους κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Ταυτόχρονα θα συμβάλει σημαντικά στη συνεργασία των μαθητών μεταξύ τους, παραμερίζοντας προϋπάρχουσες εδραιωμένες προκαταλήψεις. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ωστόσο, δεν μπορεί να περιοριστεί στο εν λόγω μόνο επιμορφωτικό πρόγραμμα. Απαιτείται διαρκής ενημέρωση πάνω στις νέες διδακτικές πρακτικές (βιωματική μάθηση, παιγνίδι ρόλων, διαθεματική προσέγγιση) αλλά και σε γνωστικά αντικείμενα που σχετίζονται με την ψυχολογία των μαθητών, τη διαχείριση σχολικών κρίσεων, την αξιοποίηση της Τεχνολογίας στη διδασκαλία και άλλα. Κυρίως, όμως, απαιτείται η συνειδητοποίηση εκ μέρους των εκπαιδευτικών της ανάγκης για συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη και δια βίου διευρυμένη μάθηση, με απώτερο σκοπό το όφελος των μαθητών και την παροχή ποιοτικής διδασκαλίας και παιδείας.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1. Παντελή, Μ. (2012). Σχεδιασμός επιμορφωτικών προγραμμάτων. Σημειώσεις διδάσκοντα. Λευκωσία: Πανεπιστήμιο Φρέντερικ.
2. Ντρενογιάννη, Ε. & Λιάμπας, Α. (2015). Αξιολόγηση, Σχεδιασμός και Προετοιμασία Επιμορφωτικού Προγράμματος Εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε παιδιά Ρομά. Παιδαγωγικά ρεύματα στο Αιγαίο, 15 (8), 1-14. Ανακτήθηκε στις 30/1/2021 από: http://www.pre.aegean.gr/revmata/issue%208/2.5%20%CE%9D%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7.pdf
3. Βεργίδης, Δ., & Καραλής, Θ. (1999). Εισαγωγή στην Εκπαίδευση Ενηλίκων: Σχεδιασμός, οργάνωση και αξιολόγηση προγραμμάτων. Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
4. Brighouse, T. (1991). The need for a new education art. Educational management and administration, Vol 19 (No. 2), 3-25.
5. McRae, D., Ainsworth, G., Groves, R., Rowland, M., & Zbar, V. (2001). PD 2000 Australia: A National Mapping of School Teacher Professional Development. Canberra: National Curriculum Services, Commonwealth Department of Education, Training and Youth Affairs.
6. Courau, S. (2000). Τα βασικά εργαλεία του εκπαιδευτή ενηλίκων. Μτφρ. Ε. Μουτσοπο .26﷽﷽﷽﷽﷽﷽ποytsopo;yloy E.α περαιτtawtion, ύλου. Αθήνα: Μεταίχμιο.
7. Κατσαρού, Ε. & Δεδούλη, Μ. (2008). Επιμόρφωση και αξιολόγηση στον χ, 2015).ία Εκπαίδευσης Ενηλίκων:Παντελion, ώρο της εκπαίδευσης. Αθήνα: Υ.ΠΑΙ.Θ., Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
8. Μαραγκός, Η. & Μαργαριτόπουλος, Μ. (2018). Φάκελος σχεδιασμού Επιμορφωτικού προγράμματος που υποβάλλεται για πιστοποίηση: Σύνταξη δημοσίων εγγράφων με επεξεργαστές κειμένου. Ανακτήθηκε στις 30/1/2021 από: http://www.opengov.gr/ypoian/wp-content/uploads/downloads/2018/01/126-E1.pdf

© Copyright-VIPAPHARM. All rights reserved