«ΕΡΕΥΝΑ ΔΡΑΣΗΣ: ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ»

ISSN : 2241-4665

Αρχική σελίδα περιοδικού C.V.P. Παιδαγωγικής & Εκπαίδευσης

Σύντομη βιογραφία του συγγραφέα

Κριτικές του άρθρου

ISSN: 2241-4665

Ημερομηνία έκδοσης: Αθήνα 16 Ιουλίου 2021

«ΕΡΕΥΝΑ ΔΡΑΣΗΣ: ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ»

Ντρίμερης Γεώργιος

Εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Μed στα Αναλυτικά Προγράμματα και τη Διδασκαλία

« ACTION RESEARCH: "IMPROVEMENT OF THE QUALITY OF EDUCATION IN SECONDARY SCHOOLS"»

Ntrimeris Georgios

Teacher in secondary education, Med in Curriculum Development and Instruction

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Περίληψη

Abstract

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή / το πρόβλημα

1.1 Διατύπωση

1.2 Σκοπός

1.3 Ερευνητικά ερωτήματα

Κεφάλαιο 2: Ανασκόπηση βιβλιογραφίας / Συμπέρασμα

2.1 Εισαγωγή της βιβλιογραφικής ανασκόπησης – Εννοιολογικοί ορισμοί – Θεωρητικό πλαίσιο – Ιστορική αναδρομή

2.2 Συμπέρασμα

Κεφάλαιο 3: Πρόταση πάνω στη Μεθοδολογία διεξαγωγής Έρευνας Δράσης

3.1 Διαδικασία εκτέλεσης της έρευνας

3.2 Μέσα συλλογής δεδομένων

3.3 Λειτουργικοί ορισμοί

3.4 Δείγμα – δεδομένα – παραδοχές

3.5 Στατιστικές τεχνικές

Βιβλιογραφία

Παράρτημα

Ερωτηματολόγιο

Περίληψη

Η παρούσα μελέτη αναφέρεται στη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο. Προτείνεται ένα παράδειγμα ολοκληρωμένης έρευνας δράσης με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας στο επίπεδο της σχολικής μονάδας. Η μελέτη αποτελεί εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι καλούνται να βελτιώσουν την παρεχόμενη εκπαίδευση με τη χρήση καινοτόμων μεθόδων και παρεμβατικών προγραμμάτων, που σχετίζονται με το ρόλο των στελεχών της διοίκησης, την οργάνωση και διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων και το βαθμό ανταπόκρισης των Αναλυτικών Προγραμμάτων, αξιοποιώντας τα αποτελέσματα των ερευνητικών δεδομένων.

Abstract

This study refers to the improvement of the quality of education in Secondary Schools. An example of integrated action research is proposed in order to improve the quality at school unit level. The study is a tool for teachers, who are called to improve the education provided by using innovative methods and intervention programs, related to the role of management, the organization and conduct of training seminars and the degree of response of the Curricula, utilizing the results of research data.

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή / το πρόβλημα

1.1 Διατύπωση

Το θέμα που θα παρουσιαστεί αφορά στη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο. Η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης αποτελεί πρωταρχικό ζήτημα τα τελευταία χρόνια για το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η χώρα μας, όπως η Ευρώπη αλλά και η παγκόσμια κοινωνία διέρχεται μια περίοδο κοινωνικο-οικονομικών ανακατατάξεων. Οι Βλάχος, Δαγκλής & Βαβουράκη (2007) επισημαίνουν ότι οι κοινωνικές, ιστορικές και πολιτικές επιλογές επιδρούν και επηρεάζουν την ποιότητα. Η εκπαίδευση είναι βασικός παράγοντας των αλλαγών που λαμβάνουν χώρα, γιατί συμβάλλει στην κοινωνικο-οικονομική, πολιτιστική και πολιτική ανάπτυξη μιας χώρας. Εφοδιάζει με τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες τους νέους ανθρώπους, ώστε να έχουν τα προσόντα που χρειάζονται, για να αντιμετωπίσουν τις σημερινές προκλήσεις, σε μια εποχή που τη χαρακτηρίζει η αβεβαιότητα και η μεγάλη ταχύτητα με την οποία συντελούνται οι αλλαγές αυτές.

Για τους λόγους αυτούς οι εκπαιδευτικές πολιτικές και σχεδιασμοί έχουν βασική τους επιδίωξη την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Διεθνείς οργανισμοί όπως η U.N.E.SC.O και η Παγκόσμια Τράπεζα δείχνουν το ενδιαφέρον τους σε θέματα ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και στόχος τους είναι η βελτίωσή της. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ασχολήθηκαν με το θέμα, ειδικά τα τελευταία χρόνια, δείχνοντας τη δέουσα προσοχή και ενδιαφέρον. Ευρωπαϊκές συνθήκες τονίζουν το θέμα της ποιότητας στην εκπαίδευση και παρακινούν τους πολιτικά υπεύθυνους στη λήψη αποφάσεων και εκπαιδευτικών πολιτικών, που άπτονται του θέματος αυτού. Έτσι το έτος 1996 δημοσιεύθηκε η Λευκή Βίβλος για την εκπαίδευση και την κατάρτιση.

Η Ελλάδα όμως δεν έχει προσεγγίσει ακόμα με τη δέουσα σημασία το θέμα της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης, υπολειπόμενη των άλλων ευρωπαϊκών χωρών σε θέματα που αφορούν στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή σχετικών στρατηγικών. Μια αξιόλογη προσπάθεια ήταν αυτή του τμήματος Ποιότητας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου το 2008 στο ερευνητικό του πρόγραμμα που αφορούσε στη διερεύνηση ποιοτικών χαρακτηριστικών του συστήματος της Πρωτοβάθμιας και

Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, η οποία όμως συνάντησε την αντίδραση μέρους της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Όμως οι διεθνείς εξελίξεις, έχουν φέρει τεράστιες αλλαγές στην ελληνική κοινωνία σε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, έτσι ώστε να επιβάλλεται αναθεώρηση του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας, εστιάζοντας σε θέματα ποιότητας των δομών και των λειτουργιών του. Με δεδομένο ότι η εκπαίδευση συμβάλλει τα μέγιστα στην καλλιέργεια του ανθρώπου και στην οικονομική ανάπτυξη και λαμβάνοντας υπόψη τις απογοητευτικές επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών σε διεθνείς διαγωνισμούς, όπως της PISA, είναι φανερό ότι χρειάζεται απαραίτητα μεταρρύθμιση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Λόγου χάρη στο διεθνές πρόγραμμα PISA (2015) που αφορά στην αξιολόγηση των μαθητών, έλαβαν μέρος 72 χώρες, από τις οποίες οι 35 ήταν μέλη του ΟΟΣΑ. Οι Έλληνες μαθητές με ηλικία 15 χρόνων βρέθηκαν στην 32η θέση μεταξύ των 35 χωρών του οργανισμού και στην 43η στο σύνολο των 72 χωρών.

Η αξιολόγηση έγινε στα μαθηματικά, στην κατανόηση κειμένου και στις φυσικές επιστήμες και οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών ήταν πιο κάτω από το μέσο όρο. Άλλο ένα στοιχείο που δημιουργεί μεγάλη ανησυχία είναι ότι οι επιδόσεις των μαθητών μας, είναι σταθερά χαμηλές καθώς επίσης και το γεγονός ότι υπάρχουν περιπτώσεις που η τάση είναι πτωτική σε σχέση με αντίστοιχες παλαιότερων συμμετοχών, πράγμα που δε μας εμπνέει αισιοδοξία για το μέλλον.

Αν και στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έγινε στη Λισσαβώνα στις 23 και 24 Μαρτίου του 2000 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκανε σαφές ότι είναι αναγκαίος ο άμεσος προσδιορισμός των στόχων, των δεικτών και των συγκριτικών σημείων μεταξύ των κρατών, που θα συμβάλλουν στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου τους, αναφορικά με την εκπαιδευτική διαδικασία, η Ελλάδα είναι η μόνη από τις αναπτυσσόμενες χώρες στην οποία η ποιότητα δεν αξιολογείται (Καρατζιά-Σταυλιώτη & Λαμπρόπουλος, 2006).

Στην Ευρωπαϊκή Έκθεση που αφορούσε στην ποιότητα της σχολικής εκπαίδευσης αναδεικνύονται δεκαέξι δείκτες ποιότητας. Μέσα σε αυτούς είναι: μαθηματικά, αναγνωστικές ικανότητες, θετικές επιστήμες, αξιολόγηση και οργάνωση της σχολικής εκπαίδευσης, εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών.

Στην Ελλάδα, το τμήμα Ποιότητας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου του οποίου η λειτουργία αποσκοπούσε στη διερεύνηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του συστήματος της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όρισε ως παραμέτρους ποιότητας 1) το διοικητικό πλαίσιο, 2) το παιδαγωγικό πλαίσιο, 3) την υλικοτεχνική υποδομή και 4) το μηχανισμό υποστήριξης και ανατροφοδότησης.

Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, γίνεται φανερή η αναγκαιότητα της έρευνας γιατί:

α) Το σύγχρονο σχολείο είναι πολυπολιτισμικό. Χρειάζεται διερεύνηση ποιες είναι οι εκπαιδευτικές πρακτικές και πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν σε επίπεδο σχολικής μονάδας και τάξης οι οποίες προαγάγουν την ανθρωπιστική παιδεία, την βασικότερη προϋπόθεση για την ύπαρξη μιας ομαλής κοινωνικής συμβίωσης μεταξύ ανθρώπων, διαφορετικής φυλής, εθνικότητας, πολιτικής και πολιτισμικής ταυτότητας. Επιπλέον πρέπει να διαπιστωθεί κατά πόσο το εκπαιδευτικό μας σύστημα παρέχει τις δεξιότητες και τα προσόντα εκείνα που είναι αναγκαία και απαιτεί η αγορά εργασίας, έχοντας σαν βασικό κανόνα ότι όλοι ανεξαιρέτως μπορούν ισότιμα να συμμετέχουν στο αγαθό της παιδείας.

β) Κύρια άποψη είναι ότι η ποιότητα της εκπαίδευσης μπορεί να προσδιοριστεί με το κατά πόσο αυτή συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών και το πόσο πρακτικά αποτελεσματική είναι. Πρέπει να βρεθούν οι τρόποι, οι πρακτικές και οι στρατηγικές εκείνες που θα δώσουν στον εκπαιδευτικό τη δυνατότητα να καθοδηγήσει προς τη σωστή κατεύθυνση τους μαθητές, ειδικά στο πρώιμο αυτό στάδιο του Γυμνασίου, που διαμορφώνεται η προσωπικότητά τους οι αξίες τους, οι πρώτες επαγγελματικές τους αναζητήσεις.

γ) Από τους δεκαέξι παραπάνω δείκτες ποιότητας, γίνεται κατανοητό ότι για να γίνει αποτίμηση της ποιότητας της εκπαίδευσης είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Η αποτίμηση αυτή όμως είναι απαραίτητη για να φανεί πώς λειτουργούν και αλληλεπιδρούν ένας μεγάλος αριθμός παραμέτρων, οι οποίες συντελούν στη δημιουργία του πλαισίου για την οργάνωση και τη διοίκηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος καθώς και σε ποιο βαθμό αυτό το πλαίσιο είναι αποδεκτό και εφαρμόζεται από την εκπαιδευτική κοινότητα στο επίπεδο της σχολικής μονάδας.

δ) Σήμερα οι εξελίξεις στο χώρο της εκπαίδευσης πραγματοποιούνται με ταχύτατους ρυθμούς και είναι βαθιά ριζοσπαστικές. Αυτή η πραγματικότητα υπαγορεύει τον επαναπροσδιορισμό, την ολιστική αλλά και αποτελεσματική προσέγγιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων όπως τα Αναλυτικά Προγράμματα, το διδακτικό υλικό που παρέχουμε, τους πόρους και τις δομές, καθώς και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε νέες διδακτικές πρακτικές για να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα για τους μαθητές, και να εφοδιαστούν με ένα πλήθος ικανοτήτων, που να τους επιτρέπουν να έχουν το δικαίωμα στην αγορά εργασίας κάνοντάς τους ενεργούς πολίτες στη σύγχρονη απαιτητική κοινωνία Από τα στελέχη της διοίκησης μέχρι τον καθηγητή, πρέπει να δείξουν όλοι τον κατάλληλο ζήλο, ευαισθησία, ευελιξία και να βρουν τρόπους προσαρμογής των οδηγιών της κεντρικής εξουσίας στο επίπεδο της σχολικής μονάδας και της τάξης ώστε να επιτευχθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Γονείς, μαθητές και στο σύνολό της η σημερινή κοινωνία απαιτεί βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης.

1.2 Σκοπός

Η έρευνα αυτή γίνεται με σκοπό να διερευνηθεί ο βαθμός της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο και να εξευρεθούν τρόποι βελτίωσής της. Επιπλέον στόχος της έρευνας αυτής είναι να διερευνηθούν διεξοδικά, μετά από συλλογή πληροφοριών, οι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται, οι οποίοι θα επιχειρηθεί να καθοριστούν με βάση τη βιβλιογραφική ανασκόπηση.

Θα επιδιωχθεί επίσης να εντοπιστούν οι τρόποι, οι στρατηγικές και οι πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν καθώς και η επάρκεια των γνώσεων των εκπαιδευτικών σχετικά με τη σύγχρονη πραγματικότητα και τον σύγχρονο τρόπο διδασκαλίας για να επιτευχθεί βελτίωση της ποιότητας.

1.3 Ερευνητικά Ερωτήματα

Σύμφωνα με το σκοπό της έρευνας και από την μελέτη της βιβλιογραφικής ανασκόπησης που παρατίθεται στο κεφάλαιο 2^ο της έρευνας αυτής, τα τρία ερευνητικά ερωτήματα που προκύπτουν είναι:

1) Ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να έχουν τα στελέχη της διοίκησης, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης.

2) Ποια πρέπει να είναι η οργάνωση και διεξαγωγή των επιμορφωτικών σεμιναρίων, ώστε να υπάρχει μαζική συμμετοχή και ποιοτική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και άρα βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης.

3) Σε ποιο βαθμό τα Αναλυτικά Προγράμματα ανταποκρίνονται στην προσδοκία της εκπαιδευτικής κοινότητας για βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης.

Κεφάλαιο 2: Ανασκόπηση βιβλιογραφίας / Συμπέρασμα

Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στη μόρφωση, αλλά διαδραματίζει τον πρωταρχικό ρόλο στην ανάπτυξη της ταυτότητας του ανθρώπου, άρα και της κοινωνίας μας. Επίσης είναι φανερό ότι τα αποτελέσματα της παρεχόμενης εκπαίδευσης καθορίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις κοινωνικές αλλά και οικονομικές σχέσεις.

Σύμφωνα με τον Ματθαίου (2000), υπήρξε μεγάλη η ποικιλία των ορισμών που δόθηκαν:

Η ανθρωποπλαστική διάσταση της ποιότητας της εκπαίδευσης μαζί με την αποτελεσματικότητά της αποτελούν τη βάση για τον περισσότερο διαδεδομένο ορισμό της. Η αντίληψη αυτή χαρακτηρίζει την εκπαίδευση ποιοτική όταν έχει συμβολή σε ζητήματα πνευματικής καλλιέργειας, ηθικής ανάτασης, ολοκληρωμένης ανάπτυξης της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου. Εξ’ αιτίας όμως των αφηρημένων εννοιών της, δεν προσφέρεται για την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου στο σχολικό χώρο, έτσι ώστε να γίνει ανάληψη δράσης.

Ένας δεύτερος εννοιολογικός ορισμός της ποιότητας στην εκπαίδευση, την οριοθετεί με βάση το τελικό αποτέλεσμα ως προς το αν κατακτήθηκαν οι άμεσοι στόχοι του σχολείου. Με αυτή την προσέγγιση θεμελιώνεται η ποιότητα με μια δέσμη μετρήσιμων κριτηρίων, υποβαθμίζεται όμως ο πολυσύνθετος ρόλος του σχολείου και εξισώνεται η ποιότητα με τους άμεσους στόχους, χωρίς επιπλέον να μας πληροφορεί για το ποιοι είναι οι παράγοντες εκείνοι οι οποίοι διαμόρφωσαν το τελικό αποτέλεσμα.

Ένας τρίτος ορισμός για την ποιότητα, στηρίζεται στην ικανοποίηση των προσδοκιών/αναγκών των γονιών καθώς επίσης και της αγοράς εργασίας και θεωρεί σαν ποιοτικό οτιδήποτε ο παραλήπτης ενός αγαθού της εκπαίδευσης, πιστεύει ότι ικανοποιεί τις προσδοκίες/ανάγκες του. Αν και ο πλουραλιστικός και δημοκρατικός χαρακτήρας των σύγχρονων κοινωνιών συμβαδίζει με τον ορισμό αυτό, υποβόσκουν στοιχεία ατομικισμού, που φανερώνουν ότι ο ορισμός αυτός προέρχεται από την αγορά και τις επιχειρήσεις.

Η άσκηση της διοίκησης της εκπαίδευσης στον ελληνικό χώρο είναι συγκεντρωτική. Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας παίρνει τις αποφάσεις, οι οποίες υλοποιούνται σε επίπεδο περιφέρειας, νομαρχίας και τέλος σε τοπικό επίπεδο δηλαδή από το Διευθυντή της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τους σχολικούς Συμβούλους και από το Διευθυντή του σχολείου. Σύμφωνα με τους Teddlie & Reynolds (2001), έχει αποδειχθεί με έρευνες, ότι η άσκηση της διοίκησης σε τοπικό επίπεδο επηρεάζει καταλυτικά την οργάνωση του σχολείου και εγγυάται τη σχολική αποτελεσματικότητα.

Σχετικά με το ρόλο του Διευθυντή του σχολείου: Με το Φ.Ε.Κ. 1340/2002 ο Διευθυντής του σχολείου προεδρεύει του συλλόγου διδασκόντων και έχει διοικητικό κυρίως ρόλο. Έχει ως έργο να καθοδηγεί τους νεότερους συναδέλφους, να αναδεικνύει το όραμα του σχολείου και να το κάνει κέντρο επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Η συνεργασία με αυτούς να γίνεται σε ισότιμη βάση, να τους ενημερώνει για τους νόμους και να μεριμνά για την εφαρμογή τους. Να συνεργάζεται με τους γονείς και κηδεμόνες, τις μαθητικές κοινότητες και να συσκέπτεται με τους ανωτέρους του για το πώς θα γίνει καλύτερα η εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής. Θεωρητικοί που έχουν ασχοληθεί με την Διοίκηση της εκπαίδευσης, θεωρούν ότι ο Διευθυντής είναι ο παράγοντας με την πιο μεγάλη συμβολή στην απόδοση της σχολικής μονάδας. Συγκεκριμένα οι Fullan & Hargreavers (1991), πιστεύουν ότι ο αποτελεσματικός Διευθυντής κατανοεί την κουλτούρα του σχολείου καθώς επίσης και ότι αυτό είναι κομμάτι του κοινωνικού περίγυρου με τον οποίο αναζητεί γέφυρες επικοινωνίας. Ενθαρρύνει την συνεργασία των εκπαιδευτικών και την ανάπτυξή τους ως επαγγελματίες. Δεν αρκείται μόνο στο να εφαρμόζει εγκυκλίους που επιβάλει η κεντρική διοίκηση, αλλά συζητάει προγράμματα και στόχους που αποτελούν το όραμα του σχολείου και αποφεύγει τη γραφειοκρατία.

Σχετικά με το Σύλλογο Διδασκόντων, ο Σαΐτης (2001) αναφέρει ότι είναι κυρίαρχο όργανο, βοηθάει το Διευθυντή και είναι συνυπεύθυνος με αυτόν στην άσκηση του διοικητικού έργου. Επειδή το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας είναι συγκεντρωτικό με τις αποφάσεις να παίρνονται από την κεντρική διοίκηση, είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε μηχανισμούς αποκέντρωσης. Όπως αναφέρουν οι Fullan & Hargreavers (1991), έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε σχολεία, έδειξαν ότι όπου οι αποφάσεις πάρθηκαν με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών, αυτοί δραστηριοποιήθηκαν, συμμετείχαν και ενεπλάκησαν ενεργά στις εκπαιδευτικές δράσεις/έργα. Σε ένα σχολείο, όταν ο Διευθυντής είναι συμμετοχικός, δείχνει τον απαιτούμενο σεβασμό σε όσους λαμβάνουν μέρος στην εκπαιδευτική διαδικασία και στηρίζει τις πρωτοβουλίες, το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα είναι ψηλό και το κλίμα του σχολείου δημιουργικό.

Η ποιότητα της επιμόρφωσης και η επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών αποτελούν βασικούς παράγοντες ποιότητας του έργου που επιτελείται στην εκπαίδευση, γιατί είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις γνώσεις, έχουν διάσταση ανθρωπιστικού και παιδαγωγικού χαρακτήρα και επιπλέον συνδέουν τους εκπαιδευτικούς με την κοινωνία. Για να βελτιωθεί η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, βασική προϋπόθεση είναι να επιτευχθεί βελτίωση στον τομέα που αφορά στην κατάρτιση τους. Η διεθνής τάση σχετικά με την επιμόρφωση του εκπαιδευτικού είναι ξεκινώντας από την επιμόρφωση να ανελιχθεί επαγγελματικά. Επειδή η ποιότητα της εκπαίδευσης ως έννοια έχει πολυδιάστατη μορφή, προσδιορίζεται από διάφορα χαρακτηριστικά. Οι Fullan & Hargreavers (1991), αναφέρουν ότι εφαρμόζοντας στην ποιότητα της επιμόρφωσης χαρακτηριστικά τα οποία συμπεριλαμβάνουν δυναμική που αφορά στη βελτίωση, όπως είναι η μεθοδολογία της ποιότητας, η συμμετοχή καθώς και η βελτίωση των ικανοτήτων αυτών που συμμετέχουν, τότε ο ρόλος του εκπαιδευτικού, η επαγγελματική του ανέλιξη καθώς και η σχέση του με την καλυτέρευση της πραγματικότητας του σχολείου, τοποθετούνται στο επίκεντρο της ανάλυσης.

Σήμερα διαμορφώνεται ο νέος ρόλος του εκπαιδευτικού που πρέπει να ανταποκρίνεται στη κοινωνία της μάθησης και της γνώσης. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να επιδιώκει την ενεργό συμμετοχή του παιδιού στη μαθησιακή διαδικασία, να του καλλιεργήσει τις δεξιότητες εκείνες που θα του δώσουν τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στο σημερινό πολυμορφικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Ο καινούργιος αυτός ρόλος επιβάλλει τη δια βίου κατάρτισή του. Σύμφωνα με τον Lieberman (1994): α) ο εκπαιδευτικός μπαίνει στο επάγγελμα με τις βασικές γνώσεις και κατόπιν αποκτάει καινούργιες εμπειρίες και γνώσεις που βασίζονται στις ήδη υπάρχουσες β) όταν η επαγγελματική μάθηση βασίζεται σε συνεχόμενες δραστηριότητες που έχουν σχέση μεταξύ τους, τότε η προϋπάρχουσα γνώση συνδέεται με τη νέα εμπειρία και γ) ο εκπαιδευτικός συμμετέχει ενεργά στη μάθηση κατά την διαδικασία της επαγγελματικής του βελτίωσης, λαμβάνει μέρος σε διδακτική δραστηριότητα, κάνει κριτική ανασκόπηση και αναπτύσσεται επαγγελματικά συνεχώς είτε μέσα από μια διαδικασία συμμετοχής σε σεμινάρια που διοργανώνουν διάφοροι εγκεκριμένοι από την πολιτεία φορείς, είτε άτυπα διαβάζοντας άρθρα με επαγγελματικό ενδιαφέρον σε περιοδικά, βιβλία κλπ.

Ιστορική αναδρομή του ζητήματος της επιμόρφωσης στην Ελλάδα: Όπως αναφέρει ο Γρόλλιος (1998): α) Τη χρονική περίοδο από το έτος 1977 έως το έτος 1992, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών οργανώνει και προσφέρει η Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. και η Σ.Ε.Λ.Δ.Ε. Τα προγράμματα της επιμόρφωσης έχουν μεγάλη διάρκεια και δε δίνουν συμμετοχή σε μεγάλο αριθμό εκπ/κών. β) Την περίοδο από το έτος 1992 έως το έτος 1995 ενδυναμώνεται το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ( Π.Ι.) όσον αφορά το ρόλο του σε θέματα επιμόρφωσης. Τα Π.Ε.Κ., βασικός επιμορφωτικός φορέας υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας και η λειτουργία τους αρχίζει τη σχολική χρονιά 1992-93 πραγματοποιώντας υποχρεωτικά προγράμματα επιμόρφωσης διάρκειας τριών μηνών και μεγαλώνει ο αριθμός των εκπαιδευτικών που επιμορφώνονται. γ) Από το σχολικό έτος 1995-96 στα Π.Ε.Κ. γίνονται μικρής διάρκειας σεμινάρια σε μαθησιακά αντικείμενα με αμοιβή και ελεύθερη επιλογή, στα οποία λαμβάνουν μέρος περισσότεροι εκπαιδευτικοί κατά τον ελεύθερο χρόνο τους. Σύμφωνα με το Π.Ι. (2005), ο απολογισμός μέχρι σήμερα δείχνει να υπάρχουν προβλήματα επισημαίνοντας τις πολλές αδυναμίες και ελλείψεις. Διαπιστώνεται από μελέτες ότι οι εκπαιδευτικοί δείχνουν θετική στάση όσον αφορά την ανάγκη για επιμόρφωση και ταυτόχρονα διαφαίνεται η αμφισβήτησή τους σχετικά με την ποιότητα αυτής. Τονίζουν προβλήματα όπως είναι αυτό της διάστασης που υπάρχει μεταξύ των επιμορφωτικών προγραμμάτων και των υπαρκτών αναγκών που οι ίδιοι έχουν, προβλήματα που έχουν σχέση με το υλικό της επιμόρφωσης και σχετικά με τους επιμορφωτές, και τέλος θέτουν ως πρόβλημα ότι η επιμόρφωση επικεντρώνεται μόνο σε θέματα που αφορούν αποκλειστικά και μόνο το χώρο του σχολείου.

Πρωταρχικό ρόλο στην ποιότητα της εκπ/σης έχουν τα Αναλυτικά Προγράμματα (Α.Π.) ή Προγράμματα Σπουδών (Π.Σ.) που αποφασίζονται από τους επίσημους φορείς και τα θεσμικά όργανα της πολιτείας γιατί ανάλογα με τον τρόπο οργάνωσής τους α) στο μακροεπίπεδο δίνουν τη φιλοσοφική βάση με την οποία καθορίζεται η εκπαιδευτική πολιτική που θα ακολουθηθεί, η ανάπτυξη και η επιλογή των σχολικών βιβλίων, η διδακτική πράξη ακόμη και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και β) στο μικροεπίπεδο στην πρακτική τους εφαρμογή σπουδαίο ρόλο διαδραματίζουν εκπαιδευτικοί, μαθητές, βιβλία, σχολικό περιβάλλον και γνωστικά αντικείμενα.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το ΥΠ.Ε.Π.Θ-Π.Ι. (2008) με τίτλο «Η ποιότητα στην εκπαίδευση», στον ελλαδικό χώρο το Π.Ι. σχεδίασε και καθόρισε τη συνολική διαδικασία στην εκπαίδευση, ειδικότερα στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Α.Π.Σ.) που αφορούν στο κάθε γνωστικό αντικείμενο και το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών ( Δ.Ε.Π.Π.Σ.). Το 1998 προϋπήρξε το Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών που σκοπός του ήταν να μην υπάρχει αποσπασματικότητα των Π.Σ. και η ύλη να έχει συνοχή. Το έτος 2002 στα παραπάνω προγράμματα, γίνεται προσπάθεια να συνδεθούν μεταξύ τους τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα και γι’ αυτό προσεγγίζεται η γνώση διαθεματικά με ενεργό τρόπο και μέσω σφαιρικής προσέγγισης, όπως για παράδειγμα είναι η ερευνητική και ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Σχετικά με τη δομή του Δ.Ε.Π.Π.Σ. υπάρχει ευελιξία να προσαρμόζεται το περιεχόμενο ανάλογα με την ανάγκη του διδασκόμενου αντικειμένου, το γενικό σκοπό στον οποίο εστιάζει η διδασκαλία, τις συναισθηματικές και γνωστικές στοχοθεσίες, το σύντομο και περιληπτικό περιεχόμενο μάθησης και στις βασικές έννοιες της διαθεματικότητας οι οποίες και είναι τα θεμέλια για τις αντίστοιχες δραστηριότητες που αναφέρουν τα Α.Π.Σ. Τα Α.Π.Σ. αναφέρονται διεξοδικά σε κάθε ένα γνωστικό αντικείμενο καθορίζοντας τις θεματικές ενότητες και το χρόνο που θα διαρκέσει η διδασκαλία τους, παρέχουν παραδείγματα στο γνωστικό αντικείμενο, αλλά και διαθεματικά καθώς και αντίστοιχο σχέδιο εργασίας. Τα Α.Π έχουν τη μορφή curriculum και είναι ανοικτά , ενώ αφήνουν τον εκπαιδευτικό να διατυπώσει ο ίδιος τους ειδικούς στόχους, προσαρμόζοντας τις διδακτικές πρακτικές του στις ιδιαιτερότητες της τάξης.

2.2 Συμπέρασμα:

Η μελέτη της βιβλιογραφίας έδειξε ότι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο είναι:

· Τα στελέχη της διοίκησης

· Η επιμόρφωση των καθηγητών

· Τα Αναλυτικά Προγράμματα

Κεφάλαιο 3 : Πρόταση πάνω στη Μεθοδολογία διεξαγωγής Έρευνας Δράσης

3.1 Διαδικασία εκτέλεσης της έρευνας

Η έρευνα θα διαρκέσει ένα μήνα και η διαδικασία με την οποία θα εκτελεστεί θα ξεκινήσει από την εξασφάλιση της απαραίτητης άδειας, η οποία θα ζητηθεί από τον Διευθυντή της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού. Στη συνέχεια θα γίνει ενημέρωση των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας συγκεκριμένου Γυμνασίου, οι οποίοι θα συμμετάσχουν στην έρευνα.

Σχετικά με την ηθική και δεοντολογία που ακολουθείται στην έρευνα, οι εκπαιδευτικοί ενημερώνονται για το ποιος είναι ο σκοπός και τι περιεχόμενο έχει η έρευνα, το πόσο χρόνο αναμένεται να διαρκέσει καθώς και ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί, το δικαίωμα μη συμμετοχής ή και αποχώρησης από την έρευνα και τις ενδεχόμενες συνέπειες, από τι μπορεί να αποθαρρυνθούν σχετικά με τη συμμετοχή τους, το κίνητρο για να συμμετέχουν, ο βαθμός εμπιστευτικότητας και τα οφέλη της έρευνας και τέλος για τα δικαιώματα που έχουν.

Επιπροσθέτως, για τη δεοντολογία και την ηθική που ακολουθείται στη συνέντευξη σχετικά με τις συναντήσεις, εξασφαλίζεται η συναίνεση των εξεταζόμενων, ο χώρος και ο χρόνος που τους ευκολύνει. Ο ερευνητής πληροφορεί για το χρόνο που διαρκεί η συνέντευξη καθώς και για το σκοπό της έρευνας. Ο ερωτώμενος αντιμετωπίζεται με σεβασμό, διακριτικότητα και ευγένεια και η σχέση του με τον ερευνητή είναι ισότιμη. Ηθικά ζητήματα που προκύπτουν είναι ο κίνδυνος να εισχωρήσει ο ερευνητής σε προσωπικά δεδομένα του υποκειμένου (δεν χρειάζεται ο ερευνητής να δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο) και τέλος οι ερωτήσεις γίνονται με τρόπο που δεν θίγουν τον ψυχισμό του ερωτώμενου.

Η εγκυρότητα του εργαλείου της έρευνας εστιάζεται στο βαθμό που πετυχαίνει τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε. Ο βαθμός εγκυρότητας της συγκεκριμένης έρευνας είναι ψηλός όταν μετρώνται οι πραγματικές διαφορές των εκπαιδευτικών σε σχέση με το βαθμό της παρεχόμενης ποιότητας της εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο και της εξεύρεσης τρόπων βελτίωσής της. Έτσι, προτού δοθεί το ερωτηματολόγιο ζητείται η γνώμη δύο εκπαιδευτικών, για το πόσο επιτυγχάνεται ο σκοπός για τον οποίο δημιουργήθηκε, ελέγχεται η συνάφεια των ερωτήσεων και η αντιπροσωπευτικότητά τους σε σχέση με το περιεχόμενό του και εφαρμόζεται πιλοτικά για να ελεγχθεί η εγκυρότητά του.

Η αξιοπιστία του μέσου μέτρησης: α) αναφορικά με το ερωτηματολόγιο είναι μεγάλη όταν σχετικά με κάποιο χαρακτηριστικό γνώρισμα, επαναλαμβανόμενες μετρήσεις δίνουν ίδια αποτελέσματα. Τον υπολογισμό κάνει σχετικό πρόγραμμα. Η αξιοπιστία του ερωτηματολογίου καθορίζεται ως εξής: χρησιμοποιούμε δύο ερωτήσεις με τρεις διαφορετικές διατυπώσεις η καθεμιά, οι οποίες βρίσκονται διάσπαρτες στο ερωτηματολόγιο. Με αυτό διακρίνεται πόσο σταθερά απαντά ο ερωτώμενος. Μεγάλος βαθμός αξιοπιστίας του ερωτηματολογίου δε συνεπάγεται πάντα και μεγάλο βαθμό της εγκυρότητάς του, ενώ ισχύει το αντίστροφο β) αναφορικά με τη συνέντευξη, η αξιοπιστία της καθορίζεται ως εξής: Ορισμένες ερωτήσεις είναι διατυπωμένες διαφορετικά και τοποθετημένες σε διαφορετικό σημείο της συνέντευξης.

Τέλος τα ερωτηματολόγια διανέμονται στους συμμετέχοντες στην έρευνα σε προσυμφωνημένη ημερομηνία και συμπληρώνονται την ίδια μέρα. Ακολουθούν ατομικές ημι-δομημένες συνεντεύξεις.

Εξ’ αιτίας του πολυδιάστατου και πολυσύνθετου θέματος της έρευνας και για να ενισχυθούν τα δεδομένα μας, θα γίνει χρήση της Μεθοδολογικής Τριγωνοποίησης, ξεκινώντας από ποσοτική έρευνα και καταλήγοντας σε ποιοτική. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται πληρέστερη και σε βάθος αποτύπωση του θέματος, δηλαδή του βαθμού της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχεται στο Γυμνάσιο και της εξεύρεσης τρόπων βελτίωσής της. Έτσι η έρευνα έχει δύο σκέλη:

α)Την ποσοτική έρευνα, με διανομή ερωτηματολογίου που συμπληρώνεται από τον Διευθυντή και τους καθηγητές του Γυμνασίου.

β) Την ποιοτική έρευνα, με την διεξαγωγή ατομικών ημι-δομημένων συνεντεύξεων.

3.2 Μέσα συλλογής δεδομένων

α) Στην ποσοτική έρευνα χρησιμοποιείται το ερωτηματολόγιο που είναι το κύριο εργαλείο της μεθόδου αυτής. Για να επιτευχθεί η ειλικρίνεια στις απαντήσεις που θα δοθούν, η συμπλήρωσή του θα γίνει ανωνύμως. Πλεονεκτεί σε σχέση με τα άλλα εργαλεία που συλλέγουν δεδομένα ως προς το ότι απαιτεί πιο λίγο χρόνο για να ολοκληρωθεί η συνολική διαδικασία. Εκτός αυτού φτιάχνεται με σχετική ευκολία και η επεξήγηση του υλικού γίνεται με τυποποιημένες μεθόδους και ο σκοπός του είναι όσον αφορά τα εμπειρικά δεδομένα η συστηματική συλλογή τους καθώς επίσης και των τάσεων που είναι κυρίαρχες τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Η δομή του ερωτηματολογίου έχει ως εξής: Πρώτα από όλα αναγράφεται ο σκοπός της έρευνας, ότι οι ερωτώμενοι συμμετέχουν σε αυτήν ανωνύμως και ότι η χρησιμοποίηση της είναι μόνο για σκοπούς επιστημονικούς. Ακολουθούν τέσσερα μέρη: το πρώτο αναφέρεται στα δημογραφικά στοιχεία που έχει το δείγμα, το δεύτερο συγκεντρώνει πληροφορίες σχετικά με τη φιλοσοφία και την αξιοποίηση των Δ.Ε.Π.Π.Σ. και Α.Π.Σ. από τους εκπ/κους κατά τη διδακτική πράξη, το τρίτο σχετίζεται με την επιμόρφωση για επαγγελματική ανάπτυξη των καθηγητών και το τέταρτο με το διοικητικό πλαίσιο της εκπ/σης σε τοπικό επίπεδο. Χρησιμοποιείται η ισοδιαστημική κλίμακα Likert για τις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου, οι οποίες είναι κλειστού τύπου για να γίνει εξοικονόμηση χρόνου. Για να διαπιστωθεί, αν αυτές γίνονται επαρκώς κατανοητές από τους ερωτώμενους το ερωτηματολόγιο θα εφαρμοστεί πιλοτικά, ώστε, αν χρειαστεί, να γίνει τροποποίησή του.

β) Στην ποιοτική έρευνα χρησιμοποιείται ως εργαλείο συλλογής δεδομένων η ημι-δομημένη συνέντευξη που είναι η συνηθέστερη μορφή κατά τη διεξαγωγή εκπαιδευτικής έρευνας. Πλεονεκτεί σε σχέση με το ερωτηματολόγιο ως προς την προσωπική επικοινωνία με το υποκείμενο, γιατί έτσι αποκτούνται πληροφορίες που σχετίζονται με τον τόνο της φωνής, τη συμπεριφορά, τις χειρονομίες, τις αντιδράσεις κλπ του υποκειμένου. Οι ερωτήσεις ετοιμάζονται από πριν, προκύπτουν από τα ερευνητικά ερωτήματα, τους στόχους και από το θέμα που πρέπει να καλυφθεί στη συνέντευξη. Η θεματολογία των ερωτήσεων είναι παρόμοια με αυτή στην οποία βασίζεται η ποσοτική έρευνα. Οι ερωτήσεις, εφ’ όσον στη συνέντευξη προκύψουν άλλα θέματα, μπορούν να εμπλουτιστούν ακόμα και να τροποποιηθούν. Επίσης είναι δυνατόν να γίνει αλλαγή της σειράς τους, να δοθούν επεξηγήσεις, νέες ερωτήσεις και διευκρινήσεις. Επιπροσθέτως ζητείται η άδεια των εκπαιδευτικών για να γίνει ηχογράφηση της συνέντευξης, ώστε να καταγραφούν με λεπτομέρεια όλες οι ιδέες και οι απόψεις. Αναφορικά με τη συνέντευξη, στο παράρτημα παρατίθενται εννέα βασικά ερωτήματα ανοικτού τύπου που είναι εστιασμένα στο ζήτημα της παρεχόμενης ποιότητας της εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο και εξεύρεσης τρόπων βελτίωσής της.

3.3 Λειτουργικοί ορισμοί

Αναφορικά με τους λειτουργικούς ορισμούς και συμφώνως με Cohen & Manion (1997):

Χρησιμοποιώντας την ποσοτική μεθοδολογία: α) γίνεται δυνατή η διερεύνηση της σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στις μεταβλητές β) η έρευνα ακολουθεί καθορισμένα στάδια και κανόνες γ) γίνεται εστίαση στις απόψεις του μέσου εκπαιδευτικού δ) αφού μελετηθεί η σχετική βιβλιογραφία γίνεται διατύπωση των ερευνητικών ερωτημάτων (Κεφάλαιο 2^ο) ε) γίνεται αιτιολόγηση για ποιο λόγο χρειάζεται και είναι σημαντική η διερεύνηση του ζητήματος της έρευνας στ) πριν τη διεξαγωγή της έρευνας γίνεται διατύπωση του θέματος ζ) τα αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να επαληθεύσουν τα ερευνητικά ερωτήματα η) γίνεται χρήση της, όταν το χρονικό διάστημα της εκτέλεσής της είναι μικρό και το δείγμα μεγάλο και θ) ο ερευνητής με αυτή τη μεθοδολογία βρίσκεται σε απόσταση με αποτέλεσμα να μην υπεισέρχεται ο υποκειμενικός παράγοντας. Επιπλέον ελέγχονται θεωρίες προδιατυπωμένες και τα δεδομένα επεξηγούνται με μονομερή τρόπο.

Χρησιμοποιώντας την ποιοτική μεθοδολογία: α) στόχος είναι η λεπτομερής καταγραφή και η εις βάθος κατανόηση του ζητήματος β) γίνεται προσπάθεια ανακάλυψης ή αποκάλυψης (και όχι επαλήθευσης) των όσων μελετήθηκαν στη βιβλιογραφία γ) το δείγμα είναι μικρού μεγέθους λόγω του προαναφερόμενου στόχου α), δ) καθίσταται αναγκαία η άμεση επαφή και η συνεχόμενη με το υποκείμενο αλληλεπίδραση ε) δίνεται η δυνατότητα επανασχεδιασμού της έρευνας στ) τα ερευνητικά ερωτήματα φτιάχνονται αλλά και ανασκευάζονται διαρκώς ζ) γίνεται παράλληλα συλλογή και ανάλυση των δεδομένων η) το ενδιαφέρον στρέφεται στο κάθε υποκείμενο ξεχωριστά (ύπαρξη πολλών πραγματικοτήτων) και θ) το μέσο με το οποίο πραγματοποιείται η έρευνα είναι ο ερευνητής.

Υπάρχουν δύο είδη μεταβλητών: η ανεξάρτητη, που ελέγχει και μεταβάλλει ο ερευνητής με σκοπό τη διαπίστωση των επιπτώσεων που επιφέρει η αλλαγή αυτή σε άλλη μια μεταβλητή, και η εξαρτημένη που είναι αυτή στην οποία επιδρά η ανεξάρτητη. Στην έρευνα αυτή ανεξάρτητες μεταβλητές είναι:

· στο 1^ο ερευνητικό ερώτημα ο ρόλος των στελεχών της διοίκησης,

· στο 2^ο ερευνητικό ερώτημα η οργάνωση και διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων και

· στο 3^ο ερευνητικό ερώτημα ο βαθμός ανταπόκρισης των Αναλυτικών Προγραμμάτων.

Σε όλα τα ερευνητικά ερωτήματα εξαρτημένη μεταβλητή είναι η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης.

3.4 Δείγμα – δεδομένα – παραδοχές

Αναφορικά με τον πληθυσμό και το δείγμα της έρευνας: α) Στην ποσοτική έρευνα, με διανομή ερωτηματολογίου, η έρευνα δράσης αφορά στον εργασιακό χώρο και πραγματοποιείται στο σχολείο που υπηρετεί ο ερευνητής, το οποίο είναι ένα συγκεκριμένο Γυμνάσιο. Ο πληθυσμός της έρευνας είναι ο ίδιος με το δείγμα της το οποίο είναι οι εκπαιδευτικοί του Γυμνασίου (Καθηγητές και Διευθυντής) β) Στην ποιοτική έρευνα, με την διεξαγωγή ατομικών ημι-δομημένων συνεντεύξεων το δείγμα θα αποτελέσουν οι εκπαιδευτικοί: ο Διευθυντής και καθηγητές επιλεγμένοι με ποσόστωση σε σχέση με την ειδικότητα, το φύλο, το επίπεδο μόρφωσης και τα χρόνια υπηρεσίας.

Δεδομένου ότι η άδεια για τη διεξαγωγή της έρευνας από το Διευθυντή της Β/θμιας Εκπ/σης του νομού δίνεται αμέσως, καθώς στα σχολεία πραγματοποιούνται συνεχώς σχετικές έρευνες χωρίς προβλήματα καθυστερήσεων στην έκδοση αδειών, η έρευνα αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα. Αν η έρευνα πραγματοποιηθεί προς το τέλος της σχολικής χρονιάς που η εκπαιδευτική κοινότητα προετοιμάζεται για τις ενδοσχολικές εξετάσεις, ο χρόνος συλλογής των δεδομένων είναι μικρός και μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα-εμπόδιο έγκαιρης συλλογής των ερωτηματολογίων και διεξαγωγής των συνεντεύξεων. Επίσης λόγω εκδρομών που είθισται να γίνονται στο τέλος της σχολικής περιόδου, μπορεί κάποιοι καθηγητές να συνοδεύουν και να απουσιάζουν από το σχολείο. Τέλος η στατιστική αυτή έρευνα δράσης περιορίζεται και βασίζεται σε μια μόνο σχολική μονάδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Μία παραδοχή: Η έρευνα δράσης που πραγματοποιείται δεν έχει δείγμα αντιπροσωπευτικό (οι εκπ/κοι της σχολικής μονάδας αποτελούν πληθυσμό και δείγμα). Δεν μπορούμε λοιπόν να γενικεύσουμε τα αποτελέσματα που θα βρούμε. Σίγουρα μεγαλύτερο δείγμα θα έδινε καλύτερα αποτελέσματα, αλλά οι πιο πάνω εκπ/κοί είναι αυτοί που μπορούν να προσεγγιστούν για τη διεξαγωγή της έρευνας.

3.5 Στατιστικές τεχνικές

Όσον αφορά τις στατιστικές τεχνικές, μετά την συλλογή και κωδικοποίηση των δεδομένων θα γίνει ανάλυσή τους με χρήση του SPSS. Επίσης θα γίνει χρήση της περιγραφικής στατιστικής χρησιμοποιώντας μέσους όρους, ποσοστά και τυπική απόκλιση. Η παρουσίαση των ευρημάτων θα γίνει με πίνακες, κυκλικά διαγράμματα και γραφικές παραστάσεις.

Βιβλιογραφία

Cohen, L. & Manion, L. (1997), Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, Αθήνα: Μεταίχμιο.

Fullan, M. & Hargreaves, A. (1991). What's Worth Fighting for in Your School? Toronto, Ontario: Ontario Public School Teachers' Federation.

Lieberman, A.(1994). Teacher development: commitment and challenge. Στο Grimmett, P.P. & Neufeld, J. (Eds), Teacher development and the struggle of authenticity: Professional growth and restructuring in the context of change. New York Teachers: College Press.

‘PISA 2015 assessment and analytical framework: science, reading, mathematic and financial literacy.’ Paris: OECD.

Teddlie, C. & Reynolds, D. (2001). The International Handbook of School Effectiveness Research. London: Routledge

Βλάχος, Δ., Δαγκλής, Ι. & Βαβουράκη, Α. (2007) Διερεύνηση της Ποιότητας της Εκπαίδευσης: Βασικές Αρχές και Σχεδιασμός της Έρευνας. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 13: 5-9.

Γρόλλιος, Γ. (1998). Τα νέα ιδεολογικά χαρακτηριστικά της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και οι κατευθύνσεις της κριτικής. Εκπαιδευτική Κοινότητα, 44,44-49.

Καρατζιά – Σταυλιώτη, Ε. & Λαμπρόπουλος, Χ. (2006) Αξιολόγηση Αποτελεσματικότητα και Ποιότητα στην ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Αθήνα, Gutenberg.

Ματθαίου, Δ. (2000). Εισαγωγή στην αξιολόγηση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου: Βασικές έννοιες και παραδοχές, Α΄ Τεύχος, στο Ματθαίου, Δ. (επιμ), (2000). Οδηγός αποτίμησης και σχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου στη σχολική μονάδα για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα.

Π.Ι., Τμήμα Επιμόρφωσης-Αξιολόγησης, (2005). Σχέδιο Πρότασης για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Σαΐτης, X. (2001). H λειτουργία του σχολείου μέσα από τις αποφάσεις του συλλόγου διδασκόντων. Αθήνα: Ατραπός

ΥΠ.Ε.Π.Θ-Π.Ι. (2008). Η ποιότητα στην εκπαίδευση: Έρευνα για την αξιολόγηση ποιοτικών χαρακτηριστικών του συστήματος Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Αθήνα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Παρακαλείσθε να απαντήσετε με ειλικρίνεια σε όλες τις ερωτήσεις του πιο κάτω ερωτηματολογίου στα πλαίσια έρευνας που πραγματοποιείται με σκοπό την διερεύνηση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο Γυμνάσιο και της εξεύρεσης τρόπων βελτίωσής της.

Είναι ανώνυμο και η χρησιμοποίηση των πληροφοριών που θα αντληθούν, θα γίνει αποκλειστικά για τον σκοπό της έρευνας.

Ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας.

ΜΕΡΟΣ Α

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

1. Φύλο Άντρας Γυναίκα

2. Ηλικία σε έτη

20 έως 24	25 έως 29	30 έως 34	35 έως 39	40 έως 44	45 έως 49	50 και πάνω

3. Έτη υπηρεσίας

1 έως 4	5 έως 9	10 έως 14	15 έως 19	20 έως 24	25 έως 29	30 έως 35

4. Θέση που κατέχετε

Διευθυντής Καθηγητής

5. Σπουδές

Διδακτορικό Δίπλωμα Μεταπτυχιακό Δίπλωμα

Πτυχίο ΑΕΙ Πτυχίο ΤΕΙ

Επιμόρφωση ΠΕΚ( όχι νεοδιορισμένων) Άλλες σπουδές……………....

ΜΕΡΟΣ Β

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Δ.Ε.Π.Π.Σ. ΚΑΙ Α.Π.Σ. ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΚΠ/ΚΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Σε κάθε μια από τις προτάσεις που ακολουθούν, κυκλώστε ένα από τα νούμερα 1,2,3,4,5, για να δηλώσετε σε ποιο βαθμό συμφωνείτε, με αυτό που η πρόταση αναφέρει. Το νούμερο 1 σημαίνει καθόλου και το νούμερο 5 πάρα πολύ.

1. Έχω ενημερωθεί για την έννοια της διαθεματικής προσέγγισης

της γνώσης. 1 2 3 4 5

2. Συμβουλεύομαι το Α.Π.Σ. του μαθήματος που διδάσκω. 1 2 3 4 5

3. Το Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τα Α.Π.Σ. αναπτύσσουν γνώσεις και ικανότητες

οι οποίες βοηθούν τους μαθητές να ενταχθούν στην κοινωνία 1 2 3 4 5

4. Το Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τα Α.Π.Σ. ενθαρρύνουν την ανάληψη

πρωτοβουλιών από τους μαθητές 1 2 3 4 5

5. Το Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τα Α.Π.Σ. ενθαρρύνουν την ανάληψη

πρωτοβουλιών από τους εκπαιδευτικούς για να ανταποκριθούν στις

τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες. 1 2 3 4 5

6.Το περιεχόμενο σπουδών του σημερινού σχολείου ανταποκρίνεται

στις προσδοκίες μου. 1 2 3 4 5

ΜΕΡΟΣ Γ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΕΚΠ/ΚΩΝ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Κύκλωσε ένα από τα νούμερα που βρίσκονται στα δεξιά της κάθε πρότασης για να δηλώσεις το βαθμό συμφωνίας σου με αυτό που δηλώνει η πρόταση.

Το 1 σημαίνει καθόλου και το 5 πάρα πολύ.

1. Το περιεχόμενο των προγραμμάτων επιμόρφωσης ανταποκρίνεται

στις προσδοκίες μου. 1 2 3 4 5

2. Η επιμόρφωση πρέπει να είναι ενδοσχολική και να προσαρμόζεται

στις ανάγκες που έχει η κάθε σχολική μονάδα. 1 2 3 4 5

3. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να επιμορφώνεται συνέχεια και

συστηματικά. 1 2 3 4 5

4. Τα προγράμματα επιμόρφωσης πρέπει να περιλαμβάνουν συζητήσεις

προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εκπ/κοί στην εκπαιδευτική πράξη. 1 2 3 4 5

5. Η επιμόρφωση πρέπει να συνδυάζεται με εφαρμογή σχετικών

δραστηριοτήτων στο σχολείο με την βοήθεια του επιμορφωτή. 1 2 3 4 5

6. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν συμμετοχή στο σχεδιασμό των

προγραμμάτων επιμόρφωσης. 1 2 3 4 5

ΜΕΡΟΣ Δ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΣΕ ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

Σημείωσε με βάση την κλίμακα 1-5 το βαθμό συμφωνίας σου με αυτό που η κάθε πρόταση δηλώνει. Το 1 είναι καθόλου και το 5 είναι πάρα πολύ.

1. Ένα από τα βασικότερα καθήκοντα του Διευθυντή του σχολείου,

είναι να εφαρμόζει τους νόμους και τις εγκυκλίους. 1 2 3 4 5

2. Ο Διευθυντής έχει καθήκον να συνεργάζεται με τους καθηγητές

και να τους αναθέτει αρμοδιότητες και καθήκοντα. 1 2 3 4 5

3. Ο Διευθυντής του σχολείου μου ανταποκρίνεται στις

προσδοκίες μου. 1 2 3 4 5

4. Ο Διευθυντής του σχολείου μου υποστηρίζει καινοτόμες δράσεις

καθώς και όποια πρωτοβουλία αναπτύσσουν οι καθηγητές του σχολείου. 1 2 3 4 5

5. Όταν υπάρχουν προβλήματα στη σχέση ανάμεσα στο Διευθυντή

και τους καθηγητές, τότε επηρεάζεται η λειτουργία του σχολείου. 1 2 3 4 5

6. Ο Διευθυντής του σχολείου είναι ένας από τους βασικούς

παράγοντες, που επηρεάζουν την ποιότητα της παρεχόμενης εκπ/σης. 1 2 3 4 5

ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ

1. Η εισαγωγή της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης, σου δίνει την αίσθηση μιας καινοτομίας, που επιφέρει αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας και μάθησης που ακολουθείται μέχρι σήμερα;

2. Ποια βασικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με τη φιλοσοφία τους πιστεύεις ότι έχουν το Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τα Α.Π.Σ.;

3. Ποια είναι η γνώμη σου σχετικά με την επάρκεια του διδακτικού χρόνου που διατίθεται σε συνάρτηση με τις απαιτήσεις του Α.Π. και Ωρολογίου Προγράμματος;

4. Για ποιο λόγο θα αποφάσιζες να παρακολουθήσεις ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης;

5.Τα προγράμματα επιμόρφωσης που παρακολούθησες, σε ποιες προσδοκίες σου ανταποκρίθηκαν (περιεχόμενο, επιμορφωτής, αξιοποίησή τους στη τάξη κλπ);

6. Ποιες είναι οι προτάσεις σου σχετικά με το σχεδιασμό της επιμόρφωσης (ενδοσχολική, διάρκεια, ωράριο, απαλλαγή εκπ/κου από τα διδακτικά του καθήκοντα, κλπ) ;

7. Ποια είναι κατά την άποψή σου τα πιο βασικά καθήκοντα του Διευθυντή του σχολείου;

8. Ποια είναι η ανταπόκριση της διεύθυνσης του σχολείου σου στα βασικά καθήκοντά της;

9. Ποια είναι κατά την άποψή σου τα τρία βασικότερα θέματα στα οποία επιβάλλεται η συνεργασία του Συλλόγου Διδασκόντων με τη Διεύθυνση του σχολείου;

Περιγραφή: Περιγραφή: Περιγραφή: vipapharm