ISSN: 2241-4665
Σύντομη βιογραφία του συγγραφέα Σταφύλη Νικολάου |
03 Σεπτεμβρίου 2020
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Νικόλαος Γ. Σταφύλης, Msc, Εκπαιδευτικός ΕΠΑΛ,
Δ/ντης 1ου ΕΠΑΛ ΑΓΙΑΣ Λάρισας
EXPERIMENTAL RESULTS IN THE FRAMEWORK OF SCHOOL ΕΧERCISES OF PROFESSIONAL EDUCATION
Nikolaos G. Stafylis, Msc, EPAL Teacher,
Director of the 1st EPAL AGIAS of Larisa
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στα πλαίσια των εργαστηριακών μαθημάτων που διεξάγονται
στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) και πιο συγκεκριμένα στο μάθημα Φ.Μ.Κ (Φυτά
Μεγάλης Καλλιέργειας) του τομέα Γεωπονίας, έγινε προσπάθεια από τους μαθητές σε
πειραματικές επιφάνειες στο χώρο του σχολείου να διερευνηθεί αν η χρήση
διαφορετικών τύπων λιπασμάτων επηρεάζει την βραστικότητα (βραστερότητα) της
φακής. Η
βραστικότητα της φακής είναι τόσο ποιοτικό όσο και εμπορικό κριτήριο, επηρεάζει
σημαντικά την αξία του προϊόντος και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα πώλησής
του.
SUMMARY
In the context of the laboratory
courses conducted in the Vocational High Schools (EPAL) and more specifically
in the FMK (Large Crops Plants) course of the Agriculture sector, an attempt
was made by the students in experimental areas at the school to investigate
whether the use of different types of fertilizers affect the boiling (boiling)
of the lentils. The boiling point of the lentil is both a quality and a
commercial criterion, it significantly affects the value of the product and is
a deterrent to its sale.
Α. ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
«Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, ιδιαίτερα για την
εμπορία των οσπρίων, είναι η ποιότητα του τελικού προϊόντος. Η έννοια της
ποιότητας στα όσπρια αναφέρεται σε μια σειρά χαρακτηριστικών που ενδιαφέρουν
τον καταναλωτή, όπως το χρώμα, το μέγεθος, το σχήμα του σπόρου, η
βραστικότητα (βραστερότητα), η καθαρότητα και η ομοιομορφία του συσκευασμένου
τελικού προϊόντος». (ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ "ΔΗΜΗΤΡΑ" ΓΕΝΙΚΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ & ΒΟΣΚΩΝ
ΛΑΡΙΣΑΣ, Απρίλιος 2012)
Ωστόσο, η επίδραση του Ρ στην
ποιότητα του τελικού προϊόντος, και συγκεκριμένα στη βραστικότητα, που αποτελεί
το βασικό εμπορικό κριτήριο, δεν έχει μελετηθεί αρκετά. Από τη σκοπιά της
διατροφής, όσπρια που είχαν σύντομο χρόνο βρασμού βρέθηκε να είναι περισσότερο
θρεπτικά καθώς είχαν υψηλότερες συγκεντρώσεις πρωτεΐνης και μετάλλων. Η
φωσφορική λίπανση επηρέασε τους σπόρους με φλοιό (αύξησε το ποσοστό του φλοιού)
και τη χημική τους σύσταση (συγκεντρώσεις K, Na και Mg)
αλλά δεν είχε καμιά επίδραση στη βραστικότητα, εκφρασμένη ως ΕΔ. Αξίζει να
σημειωθεί πως η φωσφορική λίπανση δεν είχε επίδραση στη χημική σύσταση των
αποφλοιωμένων σπόρων, υποδηλώνοντας ότι η επίδραση του Ρ περιορίστηκε στη
χημική σύσταση του περιβλήματος των σπόρων. Ωστόσο, τα επίπεδα του Ρ δεν επηρέασαν
την ανατομία του φλοιού, η οποία, όμως, επηρεάστηκε σημαντικά από τις
ποικιλίες. (Θεολογίδου Γ., 2019, M.Hussain et.al,
2003)
Είναι γνωστό, από πρακτική άποψη,
ότι τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά του εδάφους επιδρούν στο χρόνο βρασμού
πολλών ψυχανθών. Αυτή η επίδραση, αν και σημαντική, έχει μελετηθεί πολύ λίγο όπως
και η επίδραση των φαινολών ενώσεων στην ανάπτυξη της φακής (S.T.Sahi et.al
2000).
Από την άλλη πλευρά το ΥΠΠΑΤ της
Ελλάδας στις οδηγίες ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας υποστηρίζει ότι η λίπανση με Κ
(Κάλιο) στα Ελληνικά εδάφη σπάνια είναι απαραίτητη αλλά βοηθά στην βραστικότητα
της φακής.(ΥΠΠΑΤ, 2015) Ωστόσο, έχει προταθεί πως επαρκής συγκέντρωση Ρ
στο έδαφος αυξάνει τα επίπεδα φυτικού οξέος στους σπόρους της φακής και κατά
συνέπεια επηρεάζει θετικά τη βραστικότητα (Bhatty
και Slinkard, 1989, Bhatty,
1995 ). Ωστόσο, διατοπικά πειράματα έδειξαν επίδραση της περιοχής στη διάρκεια
βρασμού, η οποία αποδόθηκε εν μέρει στη διαφορετική γονιμότητα των εδαφών με το
γενότυπο όμως να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας (Iliadis,
2003, Νinou et.al
2019,)
Στην έρευνα της κας Θεολογίδου Γ.
2019 παρατίθενται οι απόψεις των παρακάτω ερευνητών για το θέμα της
βραστικότητας της φακής.
«Διαφορετική διάρκεια στο
χρόνο βρασμού βρέθηκε σε ποικιλίες φακής όταν καλλιεργήθηκαν σε διαφορετικές
τοποθεσίες και αυτό αποδόθηκε στη γονιμότητα του εδάφους (Wassimi
κ.ά., 1978, Bhatty κ.ά., 1983, Bhatty
κ.ά., 1984). Σύμφωνα με τον Ryan
(2010), οι άγονες και ημι-ξηρικές περιοχές σε όλο τον κόσμο,
συμπεριλαμβανομένων των εδαφών της μεσογειακής λεκάνης, παρουσιάζουν ελλείψεις
σε σημαντικά θρεπτικά στοιχεία όπως το άζωτο (N)
και ο φωσφόρος (P) αλλά έχουν επαρκείς ποσότητες
καλίου (Κ), ασβεστίου (Ca) και μαγνησίου (Mg).
Καθώς τα ψυχανθή έχουν την ικανότητα να αποκτούν Ν από την ατμόσφαιρα μέσω της
Ν2-δέσμευσης, είναι λιγότερο ευαίσθητα στην ανεπάρκεια Ν, αλλά απαιτούν και
λιπαίνονται με Ρ. Σε
πειράματα σε συνθήκες αγρού, οι Halstead
και Gfeller (1964) δε βρήκαν επίδραση της Ρ
λίπανσης στην ποιότητα βρασμού των βρώσιμων μπιζελιών (Pisum sativumL.),
ενώ θετική επίδραση βρέθηκε μόνο για μία, καλής βραστικότητας, ποικιλίας
μπιζελιού σε συνθήκες θερμοκηπίου. Οι Wassimi
κ.ά. (1978) αναφέρουν πως η βραστικότητα της φακής, σε πειράματα σε φυτοδοχεία,
επηρεάστηκε από τα υψηλά επίπεδα του Κ και του Νa».
Β. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας διατηρήθηκαν κάποιοι
παράμετροι σταθεροί (ελεγχόμενες μεταβλητές), διατήρηση μάρτυρα, έκταση
πειραματικής επιφάνειας (τ.μ) ποσότητα σπόρου (γραμ/τ.μ), δόσεις λιπάσματος,
συχνότητα και ποσότητα (γραμ./τ.μ) το περιβάλλον ανάπτυξης (σπορά σε υπαίθριο
χώρο, άρα κλιματολογικές συνθήκες ίδιες) προκειμένου να καταγραφούν οι όποιες
αλλαγές στην εξελικτική πορεία των φυτών αλλά και στην ποιότητα των σπόρων
(εξαρτημένες μεταβλητές). Κατά την συγκομιδή και έλεγχο της βραστικότητας της
φακής το βράσιμο έγινε στην ίδια ποσότητα νερού και φακής, στον ίδιο χρόνο
(λεπτά), πηγή θερμότητας κλπ.
Γ. ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ -
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ανάμεσα σε δώδεκα διαφορετικούς τύπους λιπασμάτων,
χημικών, βιολογικών, με διαφορετική σύνθεση θρεπτικών στοιχείων η βραστικότητα
επηρεάστηκε με αισθητή διαφορά από τη χορήγηση φωσφόρου (P) ενώ λιγότερο
ικανοποιητικά αποτελέσματα έδωσε η χρήση καλίου (Κ). Το αποτέλεσμα της
έρευνας επιβεβαίωσε την διεθνή βιβλιογραφία αλλά και την άποψη πολλών ειδικών
επιστημόνων, γεωπόνων στο πεδίο εφαρμογής οι οποίοι προτείνουν την χορήγηση P και Κ σε ακατάλληλα εδάφη
για καλλιέργεια φακής.
Τα ΕΠΑΛ στα πλαίσια των εργαστηριακών τους μαθημάτων
μπορούν να δώσουν απλές πρακτικές συμβουλές σε επαγγελματίες του πρωτογενούς
τομέα παραγωγής και όχι μόνο αφού αφουγκράζονται καθημερινά τα προβλήματα και
της αδυναμίες της γεωργικής παραγωγής.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-Bhatty R. (1995),
“Comparisons of Good and Poor-Cooking Lentils” Crop Development Centre of
Canada
-ΕΛΓΟ "ΔΗΜΗΤΡΑ" ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ
ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ & ΒΟΣΚΩΝ ΛΑΡΙΣΑΣ Απρίλιος 2012
-Θεολογίδου, Γ.,(2019), «Επιδράσεις του φωσφόρου στην
κατανομή βιομάζας, την αζωτοδέσμευση, την απόδοση και ποιότητα της φακής» ΑΠΘ
-E.Ninou,
F.Papathanasiou, D. Vlachostergios, I.Mylonas, A. Kargiotidou, C. Pankou e.al
(2019), “Intense Breeding Within Lentil Landraces for High-Yielding Pure Lines
Sustained The Seed Quality Characteristics” Agriculture
-Sahi,
S.T., Randhawa M.A., Sarwar N. and Khan S.M (2000), “Biochemical Basis of Resistance
in Lentil (Lens Culinaris Medik.) Against Ascochyta Blight: I Phenols, Department of Plant Pathologym, University of
Agriculture, Faisalabad Pakistan
-Hussain
M, S.Hussain, S & M.. Shafi Nazir (2003), “Qualitative response of three
lentil (Lens culinaris medic) Cultivars to Phosphorus Application” Department
of Agronomy, University of Agriculture, Faisalabad
-www.opengov.gr -Οδηγίες ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας-
πρόσβαση 24-08-2020
Εικόνα 1
Δώδεκα (12) πειραματικές επιφάνειες με φακή «Σάμος»
© Copyright-VIPAPHARM. All rights reserved